siteadi.com - Yıldız Kenter




11 Ekim 1928 tarihinde İstanbul’da doğdu. Asıl adı Ayşe Yıldız'dır. Annesi İngiliz Olga Cynthia (Turkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını aldıktan sonra adı Nadide Kenter olarak değişmiştir) ve babası Türk diplomatı Ahmet Naci Kenter'dir. Ankara Devlet Konservatuarı Yüksek Bölümünü sınıf atlayarak bitirdi. On bir yıl Ankara Devlet Tiyatrosunda çalıştı.

"Rockefeller" bursu kazanarak, American Theatre Wing, Neighbourhood Play House ve Actor’s Studio’da oyunculuk ve oyunculuk öğretiminde yeni teknikler üzerine çalışmalar yaptı. Ankara Devlet Konservatuvarı'na hoca olarak atandı.


1959'da Devlet Tiyatrosu’ndan ayrıldı. Muhsin Ertuğrul ile bir yıl çalıştı. Kardeşi Müşfik Kenter ve eşi Şükran Güngör ile Kent Oyuncuları Topluluğunu kurdu. Daha sonraki yıllarda sürekli olarak Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık'ta "Değişen Eğitim Metotları" ve "Oyunculuk Metotları" üzerine çalışmalar yaptı.


1962’de tiyatro hizmetlerinden ötürü “Yılın Kadını” seçildi. 1968’de İstanbul’da Kenter Tiyatrosunun binasının inşaatını tamamladı. Sinema oyuncusu olarak üç kez “Altın Portakal” ödülüne layık görüldü. Sovyetler Birliği, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Almanya, Hollanda, Danimarka, Kanada, Yugoslavya ve Kıbrıs’ta İngilizce ve Türkçe oyunlar sergiledi.


100’ün üstünde oyun oynadı. 100’e yakın oyun sergiledi. Shakespeare, Çehov, Brecht, Inoesco, Pinter, Albee, Tennessee Williams, Alan Ayckbourn, Arthur Miller, Brian Freil, Neil Simon, Athol Fugard, Sergey Kokovkin gibi pek çok yazarların yanı sıra Melih Cevdet Anday, Necati Cumalı, Güner Sümer, Adalet Ağaoğlu, Zeki Özturanlı, Güngör Dilmen, Muzaffer İzgü gibi pek çok Türk yazarının oyunlarını da sahneye koydu, oynadı.


1984'te Roma’daki İtalyan Kültür Birliğince “Adalaide Ristori” ödülüne layık görüldü. Profesör Yıldız Kenter, 37 yıldır sahne hocalığı yapmaktadır.


1989 yılında, Korsika - Bastia Film Festivalinde “Hanım” filmindeki rolüyle “En İyi Kadın Oyuncu” ödülünü aldı.


1991 yılında tiyatro sanatına hizmetlerinden ötürü Uluslararası Lions Kulübünün “The Melvin Jones” ile ödüllendirildi. İki kez Ulvi Uraz “En İyi Kadın Oyuncu”, üç kez de aynı dalda Avni Dilligil ödülüne laik görüldü.


1994'te “Konken Partisi” oyunundaki Fonsla rolü ile “Olağanüstü Yorum” ödülünü aldı. Finlandiya Dünya Kadın Kuruluşu tarafından yüzyılın en başarılı yüz kadınından biri olarak onurlandırıldı. 1995'te Kültür Bakanlığınca, tiyatro sanatına katkılarından ötürü “Onur” ödülüne layık gördü. Profesör Kenter’e aynı yıl tiyatro sanatına katkılarından dolayı “Mevlana Kardeşlik ve Barış Ödülü” verildi.


1996’da Magazin Gazetecileri Derneği tarafından Ramiz ile Jülide’deki Jülide rolü için “En İyi Kadın Oyuncu” ödülü verildi. 19 Mayıs 1997'de Uluslararası İstanbul Festivali tarafından ömür boyu Tiyatro Sanatına katkısından dolayı verilen onur ödülü Yıldız Kenter’e Dame Diana Rigg tarafından takdim edildi.


1998’de Ankara Sanat Kurumu “Yılın Kadın Sanatçısı” ödülü, 1998 Muhsin Ertuğrul yaşam boyu tiyatro sanatına katkılarından dolayı onur ödülü, 1998 Cumhurbaşkanlığı Büyük Kültür ve Sanat Ödülü, “Martı” adlı oyunda Madam Arcadina rolüyle 1999, Afife Tiyatro Ödülleri - En İyi Kadın Oyuncu ödülü .

Bir süredir akciğer rahatsızlığı ile mücadele eden ve yaşa bağlı solunum yetmezliği yaşayan tiyatronun usta ismi Yıldız Kenter 92 yaşında tedavi gördüğü hastanede yaşama veda etti.(17.11.2019)

Yıldız Kenter, 2008’de Odatv’ye yaptığı açıklamalarda, hayatını kaybettikten sonra yakılmak istediğini açıklamıştı.
Kenter o açıklamalarında özetle şu ifadeleri kullanmıştı:

“Ben yakılmak istediğimi söylüyorum. Bunun sebebi var zaten mecbur olacaklar ileride bunu yapmaya. Mezarlıklar adam almıyor artık. Geçen gün benim yengem öldü. Ölüsünü ağabeyimin yanına gömdüler, üstüne gömdüler yani. Fakat yol diye bir şey yok, yollara bile gömmüşler ve üstüne basıyorsun yüreğin titriyor.

Ölüye saygı nerede, çöplük gibi, bakımsız Karacaahmet’tin o bölümleri. Adamlara para veriyoruz, temizlesinler bilmem ne diye, yok olmuyor, olmuyor ve oraya gittiğim zaman ben her zaman zor buluyorum yolu. Saygılı yerler değil maalesef, yakışmıyor bize, bu kadar bakımsız, bu kadar çöplük gibi tinerci çocukların dolaştığı bakımsız, tehlikeli yerler çoğunlukla.”



Rol Aldığı Tiyatro Oyunları:

2007 – Ben Anadolu : Güngör Dilmen – Kent Oyuncuları
2006 – Anna Karenina : Tolstoy/Helen Edmundson – Kent Oyuncuları
2005 – Gece Mevsimi : Rebecca Linkievicz – Kent Oyuncuları
2004 – Oscar ve Pembeli Meleği : Eric Emmanuel Schmitt – Kent Oyuncuları
2002 – Sırça Kümes : Tennessee Williams – Kent Oyuncuları
2001 – Hep Aşk Vardı : Yıldız Kenter – Kent Oyuncuları
2000 – Nükte : Marget Edson – Kent Oyuncuları
1998 – Martı : Anton Çehov – Kent Oyuncuları
1990 – Harold ve Maude : Colin Higgıns – Kent Oyuncuları
1969 – Salıncakta iki kişi : William Gibson – Ankara Devlet Tiyatrosu
1959 – Hamlet : William Shakespeare – İstanbul Şehir Tiyatrosu
1958 – Öfke : John Osborne – Ankara Devlet Tiyatrosu
1957 – Ümitsiz Saatler : Joseph Hayes – Ankara Devlet Tiyatrosu
1957 – Çöl Faresi : Ladislas Fodor – Ankara Devlet Tiyatrosu
1956 – Yağmurcu : N. Richard Nash – Ankara Devlet Tiyatrosu
1956 – Misafir (oyun) : Fritz Schweiger – Ankara Devlet Tiyatrosu
1956 – Finten : Abdülhak Hamit Tarhan – Ankara Devlet Tiyatrosu
1954 – Tanrılar ve İnsanlar (Gılgameş) : Orhan Asena – Ankara Devlet Tiyatrosu
1954 – Maria Stuart : Friedrich Schiller – Ankara Devlet Tiyatrosu
1954 – Şatoya Davet : Jean Anouilh – Ankara Devlet Tiyatrosu
1954 – 1957 – Onunikinci Gece : William Shakespeare – Ankara Devlet Tiyatrosu
1953 – Lady Frederick : W. Somerset Maugham – Ankara Devlet Tiyatrosu
1953 – Gelin (oyun) : Emile ZolaMarcelle Maurette – Ankara Devlet Tiyatrosu
1952 – Yanlış Yanlış Üstüne : Oliver Goldsmith – Ankara Devlet Tiyatrosu
1952 – Sahne Dışındaki Oyun : Refik Ahmet Sevengi – Ankara Devlet Tiyatrosu
1952 – Ölü Kraliçe : Henry de Montherlant – Ankara Devlet Tiyatrosu
1952 – Fatih (oyun) : Nazım kurşunlu – Ankara Devlet Tiyatrosu
1952 – Ramak Kaldı : Thornton Wilder – Ankara Devlet Tiyatrosu
1952 – Gölgeler) : Ahmet Muhip Dranas – Ankara Devlet Tiyatrosu
1952 – Elektra : Sofokles – Ankara Devlet Tiyatrosu
1951 – Öteye Doğru : Sutton Vane – Ankara Devlet Tiyatrosu
1951 – Miras (oyun) : Augustus Goetz – Ankara Devlet Tiyatrosu
1950 – Hile ve Sevgi : Schiller – Ankara Devlet Tiyatrosu
1949 – Yalancı : Carlo Goldoni – Ankara Devlet Tiyatrosu
1949 – Kıskançlar : Oktay RıfatMelih Cevdet Anday – Ankara Devlet Tiyatrosu
1949 – Peer Gynt : Henrik İbsen – Ankara Devlet Tiyatrosu
1949 – Scapin’in Dolapları : Molier – Ankara Devlet Tiyatrosu
1949 – Antigone : Sofokles – Ankara Devlet Tiyatrosu

Rol Aldığı Filmler ve Diziler:

2008 – Mevlana Aşkı Dansı
2007 – Beyaz Melek
2005 – Sen Ne Dilersen
2005 – Saklambaç(dizi)
2002 – Aşk ve Gurur(dizi)
2001 – Büyük Adam Küçük Aşk
1999 – Güle Güle
1996 – Ablam
1990 – Uğurlugiller (dizi)
1988 – Hanım
1983 – Zulüm
1974 – Kartal Yuvası
1974 – Kızım Ayşe
1974 – Bir Ana Bir Kız
1972 – Fatma Bacı
1971 – Anneler ve Kızları
1971 – Elmacı Kadın
1967 – Yaşlı Gözler
1966 – Pembe Kadın
1965 – İsyancılar
1964 – Ağaçlar Ayakta Ölür
1951 – Vatan İçin




Ödülleri

• 1964 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü, Ağaçlar Ayakta Ölür
• 1966 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü, İsyancılar
• 1974 Antalya Film Şenliği, Kızım Ayşe filmi ile En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu
• 1984 Roma’daki İtalyan Kültür Birliğince "Adalaide Ristori" ödülü.
• 1989 Korsika - Bastia Film Festivalinde "Hanım" filmindeki rolüyle "En İyi Kadın Oyuncu" ödülü.
• 1991 Uluslararası Lions Kulübü The Melvin Jones Ödülü
• İki kez Ulvi Uraz "En İyi Kadın Oyuncu" Ödülü
• Üç kez Avni Dilligil "En İyi Kadın Oyuncu" Ödülü
• 1994'te "Konken Partisi" oyunundaki Fonsla rolü ile "Olağanüstü Yorum" ödülünü aldı.
• Finlandiya Dünya Kadın Kuruluşu tarafından yüz yılın en başarılı yüz kadınından biri olarak onurlandırıldı.
• 1995'te Kültür Bakanlığı, Tiyatro Sanatına katkılarından ötürü Onur ödülüne layık gördü.
• 1995 "Mevlana Kardeşlik ve Barış" ödülü verildi.
• 1996’da Magazin Gazetecileri Derneği tarafından Ramiz ile Jülide’deki Jülide rolü için "En İyi Kadın Oyuncu" ödülü
• 1997'de Uluslararası İstanbul Festivali tarafından ömür boyu Tiyatro Sanatına katkısından dolayı ödülü.
• 1998’de Ankara Sanat Kurumu "Yılın Kadın Sanatçısı" ödülü
• 1998 - 2. Afife Tiyatro Ödülleri - Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü
• 1998 Cumhurbaşkanlığı Büyük Kültür ve Sanat Ödülü,
• 1999 "Martı" adlı oyunda Madam Arcadina rolüyle Afife Tiyatro Ödülleri - En İyi Kadın Oyuncu ödülü.
• 2012 Ondokuz Mayıs Üniversitesi 2. Medya Ödülleri'nde Onur ödülünü aldı.