Muhyiddin Abdal
 

Muhyiddin Abdal

Yaşamı üzerine çeşitli söylentiler bulunan gizemci halk ozanlarımızdan biri de Muhiddin Abdal'dır. Birtakım varsayımlarla yola çıkılarak, yaşamıyla ilgili sonuçlara varılmaya çalışılıyor.

Ancak, kesinlikle Hacı Bektaş yolunda olduğu biliniyor. Söylentilerin birine göre, Muhiddin Abdal, Romanya'daki Balçık kasabasında Akyazılı Şeyh adındaki bir dervişin öğrencisi. Bir başka söylentiye göre Utman Baba'nın dervişi. Şiirlerinin birinde geçen "Ela gözlü Sultan Baba!" seslenişindeki "Sultan Baba"nın, bu "Utman Baba" olduğu ileri sürülüyor. Bir başka söylenti de, Muhiddin Abdal'ın Eşrefoğlu Rumi'nin oğlu olduğu yolunda. Bu söylentiyi doğru sayanlar Muhiddin Abdal'ın 15. yüzyılda yaşamış olduğunu varsayıyorlar.

Çoğunlukla 16. yüzyıl gizemci halk ozanı olduğu ileri sürülüyor. Bektaşilik ve Hurufilik yolunda yazdığı şiirlerinin toplandığı bir divanı varmış.

Anlaşıldığına göre, bütün yaşamı boyunca belde belde dolaşmış. Hemen bütün halk ozanlarında olduğu gibi bu yaşam bilinmezliği bir yana bırakılırsa, Muhiddin Abdal'ın demesini bilir, güçlü, tutarlı, usta gizemci bir halk ozanı olduğu açıkça görülüyor


Senin yolun varup menzile ermez
Gönülden gönüle yol olmayınca

Câhilin sohbetinde can bite mi
Sohbeti has sözü bal olmayınca

Boyun çekip göz kırpmak kâr eylemez
Dilbere söyleyen dil olmayınca

Muhiddin, demekle ol bulunmadı
Çöp kımıldar mi hiç yel olmayınca

İnsan, insan derler idi
İnsan nedir şimdi bildim
Can deyu söylerler idi
Bu can nedir şimdi bildim

Müminin kalbinde olan
Bulmadı taşrada kalan
Kendisinde buldu bulan
İman nedir şimdi bildim

Bir kılı kırk yardıkları
Birin köprü gerdikleri
Erenler gösterdikleri
Erkan nedir şimdi bildim

Ehli takvanın tuttuğu
Müminlere ok attığı
Münkirlerin şekkettiği
Güman nedir şimdi bildim

Sohbette sözünü bilmez
Sözünün yüzünü bilmez
Ne gafil, özünü bilmez
Hayvan nedir şimdi bildim

Özümü eyledim zelil
İnayet eyledi Celil
Dil içinde yanan delil
Buhran nedir şimdi bildim

Muhittin eder Hak nazır
Görene her yerde hazır
Nihan nedir, nedir zahir
İnsan nedir şimdi bildim






.