Mart, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 3. ayı olup 31 gün çeker.


Antik Roma’da Mart ayının adı, Roma Savaş Tanrısı "Martius" idi ve bu ayın savaşa başlamak için şanslı bir zaman olduğu kabul edilirdi. Ocak ve şubat ayları, savaşmak için uygun olmadıklarından Roma takviminin ilk ayı Mart idi.


Julius Caesar'ın MÖ 45 yılındaki takvim reformundan sonra yıl, 1 ocak’ta başlatıldı. Buna rağmen pek çok ülkede, yılın mart ayı ile başlaması geleneğine devam edildi. 1 ocak, yeni yılın ilk günü olarak Fransa'da 1564'te resmileşti. Büyük Britanya ve kolonilerinde ise 25 Mart geleneği, 1752'de Gregoryen takvimine geçene kadar sürdü.


Mart ayının adı pek çok dilde benzerdir: März (Maerz) (Almanca), Mars (Fransızca), Maris (Arapça), Marzo (İspanyolca), Marzo (İtalyanca), March (İngilzce) ve Maart (Hollandaca).

Olaylar

• 1430 - Osmanlı Padişahı II. Murad, Selanik'i fethetti.
• 1565 - Rio de Janeiro şehrinin kuruluşu.
• 1803 - Ohio, ABD'ye katılarak ülkenin 17. eyaleti oldu.
• 1811 - Kavalalı Mehmet Ali, Memlûkleri Kahire Kalesine davet edip imha etti.
• 1815 - Napolyon Bonapart, Elba'daki sürgünden Fransa'ya geri döndü.
• 1867 - Nebraska, ABD'ye katılarak ülkenin 37. eyaleti oldu.
• 1872 - Dünyanın ilk ulusal parkı olan Yellowstone Ulusal Parkı açıldı.
• 1896 - Adowa Muharebesi: Habeşistan, üstün sayıdaki İtalya kuvvetlerini yendi ve böylece I. İtalya-Habeşistan Savaşı sona erdi.
• 1896 - Henri Becquerel, radyoaktiviteyi keşfetti.
• 1901 - Avustralya Ordusu kuruldu.
• 1912 - Albert Berry, bir paraşüt ile uçaktan atlayan ilk kişi oldu.
• 1919 - Kore'nin tek taraflı bağımsızlık ilanı (bakınız 1 Mart Hareketi).
• 1921 - Mehmet Âkif Ersoy'un sözlerini yazdığı "İstiklâl Marşı", Maarif Vekili (Millî Eğitim Bakanı) Hamdullah Suphi Tanrıöver tarafından, Mecliste ilk kez okundu.
• 1923 - Mustafa Kemal Paşa, TBMM'nin yeni çalışma dönemini açtı. Mustafa Kemal'in açılış konuşmasını mecliste dinleyiciler balkonundan izleyen Latife Hanım, meclise gelen ilk kadın oldu.
• 1926 - İtalyan yasaları esas alınarak hazırlanan yeni Türk Ceza Kanunu, TBMM'de kabul edildi.
• 1931 - Troçki'nin Büyükada'da kaldığı Arap İzzet Paşa Yalısı yandı.
• 1935 - TBMM, 5. dönem çalışmalarına başladı. Atatürk, 4. kez Cumhurbaşkanı seçildi. TBMM'de ilk kez 18 kadın milletvekili yer aldı.
• 1936 - ABD'de Hoover Barajı'nın inşaatı tamamlandı. O tarihte dünyanın en büyük beton yapısı ve en büyük hidroelektrik santraliydi.
• 1940 - Bulgaristan, Tripartite Paktı'nı imzalayarak Mihver Devletleri'ne katıldı.
• 1941 - Alman birlikleri Bulgaristan'a girdi.
• 1946 - Bank of England kamulaştırıldı.
• 1947 - Uluslararası para fonu (International Monetary Fund, IMF), finans işlemlerine başladı.
• 1947 - İffet Halim Oruz'un çıkardığı Kadın gazetesi yayına başladı. Gazete, 1979 yılına kadar, 32 yılda 1125 sayı olarak çıktı.
• 1951 - Hastalık ve Analık Sigortası Yasası, İstanbul, Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ illerinde yürürlüğe girdi.
• 1952 - Dünya gazetesi yayın hayatına başladı
• 1953 - Stalin kalp krizi geçirdi. Dört gün sonra da öldü.
• 1954 - Porto Riko'lu milliyetçiler, Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'ne saldırdı, beş senatör yaralandı.
• 1958 - İzmit Körfezi'nde çalışan Üsküdar vapuru, saatteki hızı 130 kilometreyi bulan kasırga yüzünden Soğucak mevkiinde battı. Resmi rakamlara göre 300'e yakın yolcudan 272'i öldü; 21 kişi kurtuldu.
• 1959 - Kıbrıs'a dönen Makarios, Kıbrıslı Rumlar tarafından büyük bir tezahüratla karşılandı.
• 1960 - 1000 siyah öğrenci, ABD'nin Alabama eyaletinde ayrımcılığı protesto etti.
• 1963 - İstanbul Boğazı'nda Dolmabahçe açıklarında çarpışan iki Sovyet tankerinden, denize sızan ince mazotun alev almasıyla Yüzer Karaköy İskelesi ve Kadıköy vapuru yandı.
• 1963 - Kürt lider Molla Mustafa Barzani, Amerikan Associated Press'e verdiği bir demeçte, Irak Hükûmetinin, Kürdistan'a özerklik tanımaması halinde kuvvetlerini yeniden harekete geçireceğini söyledi. Barzani, Irak Başbakanı Kasım'ın devrilmesinde, Kürt mücadelesinin rol oynadığını ileri sürdü. "Muhtar bir Kürt bölgesinin kuruluşuna muhalefet eden başka herhangi bir kişinin de akıbeti aynı olacaktır" dedi.
• 1966 - SSCB uzay sondası Venera 3, Venüs yüzeyine çarparak düştü.
• 1968 - Millî Bakiye usulünü kaldıran yeni Seçim Kanunu, TBMM'de kabul edildi.
• 1974 - Watergate skandalı: 7 kişiye skandaldaki rolleri nedeniyle dava açıldı.
• 1975 - Avustralya'da renkli televizyon yayınları başladı.
• 1978 - Charlie Chaplin'in cenazesi, İsviçre'deki mezarlıktan çalındı.
• 1978 - Adnan Menderes'in oğlu, Adalet Partisi Aydın Milletvekili Mutlu Menderes, trafik kazası sonucu öldü.
• 1980 - Voyager 1 uzay sondası, Satürn'ün Janus adlı uydusunun varlığını tescil etti.
• 1983 - Hakkâri'de Bir Mevsim adlı film, Berlin Film Şenliği'nde 4 ödül alarak, şenlikte en çok ödül alan birkaç filmden biri olarak sinema tarihine geçti.
• 1984 - TBMM'de sıkıyönetimin 13 ilde kaldırılmasını, 54 ilde ise 4 ay süreyle uzatılması kararlaştırıldı. Başbakan Turgut Özal yaptığı açıklamada, "Olaylarda yüzde 99 azalma var. Ancak aşırı sol ve bölücü örgütler faaliyetlerine yer altında devam ediyorlar" dedi.
• 1989 - Türkiye'nin ilk özel TV kanalı Star 1, Eutelsat F 5 uydusundan test sinyali yayınlamaya başladı.
• 1992 - Türkiye'nin ikinci özel TV kanalı ve yarışma programlarıyla ünlü Show TV, yayın hayatına başladı.
• 1992 - İstanbul Kuledibi'ndeki Neve Şalom Sinagogu'na bombalı saldırıda bulunuldu.
• 1992 - Bosna-Hersek Sosyalist Cumhuriyeti'nde ayrılıkçı referandum kararı alınması ve 'Kanlı Düğün' ismiyle anılan olay Bosna Savaşı'nı tetikledi.
• 1994 - Nirvana, son konserini Münih'te verdi.
• 1996 - Uluslararası Narkotik Kontrol Stratejisi Raporu'nda, Türkiye kara para aklayan ülkeler arasında sayıldı.
• 1997 - "Persona non grata" (istenmeyen kişi) ilan edilen İran'ın Erzurum Başkonsolosu Said Zare ülkesine geri döndü. İran da misilleme olarak Türkiye'nin Tahran Büyükelçisi Osman Korutürk ile Urumiye Başkonsolosu Ufuk Özsancak'ı "persona non grata" ilan etti.
• 1998 - Titanik, dünya çapında 1 milyar dolar üstü hasılat yapan ilk film oldu.
• 1999 - Ottawa Antlaşması yürürlüğe girdi.
• 2000 - Finlandiya Anayasası yeniden yazıldı.
• 2002 - ABD kuvvetleri Afganistan topraklarına girdi.
• 2005 - Türkler: Bir İmparatorluğun Mimarları ve Mimar Sinan'ın Dehası adlı fotoğraf sergisi, Londra'da açıldı.
• 2006 - İngilizce Wikipedia, Jordanhill railway station maddesiyle bir milyonuncu maddeye erişti.
• 2007 - Danıştay 2. Daire üyelerine yönelik saldırıyla ilgili davada; savcı, olayın faili Alparslan Arslan ile Osman Yıldırım, İsmail Sağır ve Erhan Timuroğlu için anayasal düzeni cebren ortadan kaldırmak için silahlı örgüt kurmak ve yönetmek suçundan, dörder kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istedi.
• 2009 - Ciner Yayın Holding bünyesinde ve Fatih Altaylı'nın editörlüğünde yayınlanan Gazete Habertürk yayına başladı.
• 2014 - Çin'in Kunming şehrinde meydana gelen bıçaklı saldırıda 29 kişi öldü.

Doğumlar

• 1445 - Sandro Botticelli, İtalyan ressam (ö. 1510)
• 1474 - Angela Merici, İtalyan hemşire (ö. 1540)
• 1547 - Rudolph Goclenius, Alman filozof (ö. 1628)
• 1597 - Jean-Charles de la Faille, Belçikalı matematikçi (ö. 1652)
• 1611 - John Pell, İngiliz matematikçi (ö. 1685)
• 1657 - Samuel Werenfels, İsviçreli teolog (ö. 1740)
• 1683 - Caroline of Ansbach, Büyük Britanya Kraliçesi (ö. 1737)
• 1732 - William Cushing, Amerikalı hukukçu ve baş hakim (ö. 1810)
• 1760 - François Nicolas Leonard Buzot, Fransız devrimci (ö. 1794)
• 1769 - François Séverin Marceau-Desgraviers, Fransız general (ö. 1796)
• 1810 - Frederic Chopin, Polonyalı piyanist ve bestecisi (ö. 1849)
• 1812 - Augustus Pugin, İngiliz mimar (ö. 1852)
• 1819 - Władysław Taczanowski, Polonyalı bilim adamı (ö. 1890)
• 1821 - Joseph Hubert Reinkens, Alman din adamı ve ilk eski Katolik Başpiskoposu (ö. 1896)
• 1837 - William Dean Howells, Amerikalı tarihçi, editör ve politikacı (ö. 1920)
• 1847 - Recaizade Mahmud Ekrem, Osmanlı şair ve yazar (ö. 1914)
• 1852 - Théophile Delcassé, Fransız devlet adamı (ö. 1923)
• 1858 - Georg Simmel, Alman sosyolog ve filozof (ö. 1918)
• 1863 - Alexander Golovin, Rus ressam (ö. 1930)
• 1869 - Pietro Canonica, İtalyan heykeltıraş, ressam ve besteci (ö. 1959)
• 1876 - Henri de Baillet-Latour, Belçikalı Uluslararası Olimpiyat Komitesi Başkanı (ö. 1942)
• 1880 - Giles Lytton Strachey İngiliz yazar (ö. 1932)
• 1886 - Oskar Kokoschka, Avusturyalı ressam, grafik sanatçısı ve şair (ö. 1980)
• 1888 - Ewart Astill, İngiliz kriketçi (ö. 1948)
• 1889 - Tetsuro Watsuji, Japon filozof (ö. 1960)
• 1892 - Ryunosuke Akutagava, Japon yazar (ö. 1927)
• 1893 - Mercedes de Acosta, Amerikalı şair, oyun yazarı ve kostüm tasarımcısı (ö. 1968)
• 1896 - Dimitri Mitropoulos, Yunan besteci, piyanist ve orkestra şefi (ö. 1960)
• 1896 - Moriz Seeler, Alman yazar, şair ve film yapımcısı (ö. 1942)
• 1899 - Erich von dem Bach, Alman asker (Nazi subayı) (ö. 1972)
• 1901 - Pietro Spiggia, İtalyan şair
• 1904 - Ali Avni Çelebi, Türk ressam (ö. 1993)
• 1904 - Glenn Miller, Amerikalı bando şefi (ö. 1944)
• 1910 - Archer John Porter Martin, İngiliz kimyager ve Nobel ödülü sahibi (ö. 2002)
• 1910 - David Niven, İngiliz aktör (ö. 1983)
• 1913 - Ralph Ellison, Amerikalı yazar (ö. 1994)
• 1917 - Robert Lowell, Amerikalı şair (ö. 1977)
• 1918 - Gladys Spellman, Amerikalı politikacı (ö. 1988)
• 1918 - João Goulart, Brezilyalı politikacı ve Devlet Başkanı (ö. 1976)
• 1918 - Roger Delgado, İngiliz aktör (ö. 1973)
• 1921 - Richard Wilbur, Amerikalı şair (ö. 2017)
• 1921 - Terence Cooke, Amerikalı katolik Kardinal ve New York Başpiskoposu (ö. 1983)
• 1922 - İzak Rabin, İsrail Başbakanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1995)
• 1922 - William Gaines, Amerikalı yayımcı (ö. 1992)
• 1923 - Péter Kuczka, Macar yazar, şair ve editör (ö. 1999)
• 1924 - Deke Slayton, Amerikalı astronot (ö. 1993)
• 1926 - Alâeddin Yavaşca, Türk tıp doktoru ve Klasik Türk müziği sanatçısı
• 1926 - Hasan Mutlucan, Türk Halk Müziği sanatçısı (ö. 2011)
• 1926 - Robert Clary, Fransız aktör
• 1927 - Harry Belafonte, Amerikalı müzisyen ve aktör
• 1928 - Jacques Rivette, Fransız film yönetmeni (ö. 2016)
• 1929 - Georgi Markov, Bulgar yazar ve rejim muhalifi (ö. 1978)
• 1929 - Nida Tüfekçi Türk saz sanatçısı (ö. 1993)
• 1930 - Gastone Nencini, İtalyan bisikletçi (ö. 1980)
• 1935 - Robert Conrad, Amerikalı oyuncu (ö. 2020)
• 1937 - Jed Allan, Amerikalı oyuncu (ö. 2019)
• 1938 - Zekeriya Beyaz, Türk akademisyen ve yazar
• 1939 - Leo Brouwer, Kübalı besteci ve gitarist
• 1942 - Richard Myers, Amerikalı asker ve Genelkurmay Başkanı
• 1943 - Akinori Nakayama, Japon jimnastikçi
• 1943 - Gil Amelio, Amerikalı iş adamı ve risk sermayeci
• 1943 - Rashid Sunyaev, Rus fizikçi
• 1944 - John Breaux, Amerikalı politikacı ve Louisiana senatörü
• 1944 - Mike d'Abo, İngiliz şarkıcı (Manfred Mann)
• 1944 - Roger Daltrey, İngiliz müzisyen ve The Who üyesi
• 1945 - Burning Spear, Jamaikalı şarkıcı ve müzisyen
• 1945 - Dirk Benedict, Amerikalı oyuncu
• 1946 - Lana Wood, Amerikalı oyuncu
• 1947 - Alan Thicke, Kanadalı oyuncu ve şarkı sözü yazarı
• 1950 - Bülent Ortaçgil, Türk gitarist, şarkıcı ve besteci
• 1952 - Martin O'Neill, Kuzey İrlandalı futbolcu ve teknik direktör
• 1952 - Steven Barnes, Amerikalı yazar
• 1952 - Yakup Yavru, Türk oyuncu
• 1953 - Sinan Çetin, Türk yönetmen, dizi ve sinema oyuncusu
• 1954 - Catherine Bach, Amerikalı oyuncu
• 1954 - Ron Howard, Amerikalı oyuncu, yönetmen ve yapımcı
• 1956 - Tim Daly, Amerikalı oyuncu
• 1958 - Bertrand Piccard, İsviçreli baloncu ve psikiyatrist
• 1958 - Chosei Komatsu, Japon orkestra şefi
• 1963 - Dan Michaels, Amerikalı müzisyen ve yapımcı
• 1963 - Aydan Şener, Türk oyuncu ve eski manken
• 1963 - Peker Açıkalın, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu
• 1963 - Ron Francis, Kanadalı buz hokeyi oyuncusu
• 1963 - Thomas Anders, Alman şarkıcı ve Modern Talking üyesi
• 1964 - Paul Le Guen, Fransız futbolcu ve teknik direktör
• 1964 - Sinan Özen, Türk şarkıcı
• 1965 - Booker Huffman, Amerikalı profesyonel güreşçi
• 1965 - Stewart Elliott, Kanadalı jokey
• 1967 - Aron Winter, Hollandalı futbolcu
• 1967 - George Eads, Amerikalı oyuncu
• 1969 - Dafydd Ieuan, Galli davulcu ve Super Furry Animals üyesi
• 1969 - Doug Creek, Amerikalı beyzbolcu
• 1969 - Javier Bardem, İspanyol oyuncu
• 1969 - Litefoot, Amerikalı yerli rapçi
• 1971 - Tyler Hamilton, Amerikalı bisikletçi
• 1973 - Carlo Resoort, Hollandalı trance DJ'i
• 1973 - Chris Webber, Amerikalı basketbolcu
• 1973 - Ryan Peake, Kanadalı müzisyen ve Nickelback üyesi
• 1974 - Mark-Paul Gosselaar, Amerikalı oyuncu
• 1976 - Asuman Krause, Türk manken, sunucu, şarkıcı ve oyuncu
• 1976 - Peter Bell, Avustralyalı Amerikan futbolcusu
• 1977 - Esther Cañadas, İspanyol oyuncu ve süper model
• 1977 - Rens Blom, Hollandalı atlet
• 1978 - Alicia Leigh Willis, Amerikalı oyuncu
• 1978 - Jensen Ackles, Amerikalı oyuncu
• 1980 - Burcu Kara, Türk dizi ve sinema oyuncusu
• 1980 - Djimi Traoré, Malili futbolcu
• 1980 - Shahid Afridi, Pakistanlı kriketçi
• 1981 - Adam LaVorgna, Amerikalı oyuncu
• 1981 - Ana Hickmann, Brezilyalı süper model
• 1981 - Brad Winchester, Amerikalı buz hokeyi oyuncusu
• 1983 - Blake Hawksworth, Kanadalı beyzbolcu
• 1983 - Chris Hackett, İngiliz futbolcu
• 1984 - Naima Mora, Amerikalı model
• 1985 - Andreas Ottl, Alman futbolcu
• 1987 - Kesha, Amerikalı şarkıcı
• 1988 - Katija Pevec, Amerikalı oyuncu
• 1989 - Carlos Vela, Meksikalı futbolcu
• 1989 - Sonya Kitchell, Amerikalı şarkıcı
• 1994 - Justin Bieber, Kanadalı şarkıcı

Ölümler

• 1131 - II. Stefan, Macar Kralı (d. 1101)
• 1510 - Francisco de Almeida, Portekizli asker ve kâşif (d. 1450)
• 1536 - Bernardo Accolti, İtalyan şair (d. 1465)
• 1546 - George Wishart, İskoç dini reformcusu (b 1513)
• 1620 - Thomas Campion, İngiliz şair ve besteci (d. 1567)
• 1633 - George Herbert, İngiliz şair ve hatip (d. 1593)
• 1643 - Girolamo Frescobaldi, İtalyan besteci (d. 1583)
• 1661 - Richard Zouch, İngiliz hukukçu (d. 1590)
• 1697 - Francesco Redi, İtalyan doktor (d. 1626)
• 1706 - Heino Heinrich Graf von Flemming, Alman asker ve Belediye Başkanı (d. 1632)
• 1734 - Roger North, İngiliz biyograf (d. 1653)
• 1757 - Edward Moore, İngiliz yazar (d. 1712)
• 1768 - Hermann Samuel Reimarus, Alman filozof ve yazar (d. 1694)
• 1773 - Luigi Vanvitelli, İtalyan mimar (d. 1700)
• 1777 - Georg Christoph Wagenseil, Avusturyalı besteci (d. 1715)
• 1792 - II. Leopold, Kutsal Roma imparatoru (d. 1747)
• 1841 - Claude Victor-Perrin, Fransız mareşal (d. 1764)
• 1862 - Peter Barlow, İngiliz matematikçi (d. 1776)
• 1875 - Tristan Corbière, Fransız şair (d. 1845)
• 1879 - Joachim Heer, İsviçreli politikacı (d. 1825)
• 1884 - Isaac Todhunter, İngiliz matematikçi (d. 1820)
• 1898 - George Bruce Malleson, İngiliz asker ve yazar (d. 1825)
• 1905 - Eugène Guillaume, Fransız heykeltıraş (d. 1822)
• 1911 - Jacobus Henricus van 't Hoff, Hollandalı kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1852)
• 1912 - George Grossmith, İngiliz oyuncu ve çizgi roman yazarı (d. 1847)
• 1920 - John Hollis Bankhead, Amerikalı politikacı ve senatör (d. 1842)
• 1920 - Joseph Trumpeldor, Rus siyonist (d. 1880)
• 1921 - I. Nikola Petrović-Njegoš, Karadağ Kralı (d. 1841)
• 1922 - Rafael Moreno Aranzadi, İspanyol futbolcu (d. 1892)
• 1932 - Dino Campana, İtalyan şair (d. 1885)
• 1932 - Frank Teschemacher, Amerikalı caz klarnetçisi (d. 1906)
• 1936 - Mikhail Kuzmin, Rus yazar (d. 1871)
• 1938 - Gabriele D'Annunzio, İtalyan yazar, savaş kahramanı ve politikacı (d. 1863)
• 1940 - Anton Hansen Tammsaare, Estonyalı yazar (d. 1878)
• 1943 - Alexandre Yersin, İsviçreli doktor (d. 1863)
• 1952 - Mariano Azuela, Meksikalı romancı (d. 1873)
• 1963 - Irish Meusel, Amerikalı beyzbolcu (d. 1893)
• 1966 - Fritz Houtermans, Alman fizikçi (d. 1903)
• 1970 - Lucille Hegamin, Amerikalı şarkıcı (d. 1894)
• 1974 - Bobby Timmons, Amerikalı caz piyanisti (d. 1935)
• 1974 - Hüseyin Kemal Gürmen, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1901)
• 1978 - Mutlu Menderes, Türk politikacı (d. 1937)
• 1979 - Mustafa Barzani, Kürt politikacı (d. 1903)
• 1983 - Arthur Koestler, Macar asıllı İngiliz yazar (d. 1905)
• 1984 - Jackie Coogan, Amerikalı oyuncu (d. 1914)
• 1985 - A. Kadir (İbrahim Abdülkadir Meriçboyu), Türk şair (d. 1917)
• 1988 - Joe Besser, Amerikalı komedyen ve oyuncu (d. 1907)
• 1990 - Dixie Dean, İngiliz futbolcu (d. 1907)
• 1991 - Edwin H. Land, Amerikalı mucit (d. 1909)
• 1995 - Georges J.F. Kohler, Alman biyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1946)
• 1995 - Vladislav Listyev, Rus televizyon habercisi (d. 1956)
• 1996 - Haydar Özalp, Türk siyasetçi ve eski Gümrük ve Tekel Bakanı (d. 1924)
• 2000 - Özay Gönlüm, Türk saz sanatçısı (d. 1940)
• 2006 - Harry Browne, Amerikalı politikacı ve yazar (d. 1933)
• 2006 - Jack Wild, İngiliz oyuncu (d. 1952)
• 2006 - Johnny Jackson, Amerikalı müzisyen (d. 1951)
• 2006 - Peter Osgood, İngiliz futbolcu (d. 1947)
• 2014 - Nancy Charest, Kanadalı siyasetçi (d. 1959)

Bayramlar ve Yıldönümleri

• Muhasebeciler Günü
• Yeşilay Haftası (1-7 Mart)
• Deprem Haftası (1-7 Mart)
• Girişimcilik Haftası (1-7 Mart)
• Ardahan'ın Hanak ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
• Mersin'in Arslanköy ilçesinin Fransız işgalinden kurtuluşu (1922)

Olaylar

• 1807 - ABD Kongresi, herhangi bir yabancı Krallık, yer veya ülkeden köle ithalatını yasakladı.
• 1836 - Teksas, Meksika'dan bağımsızlığını ilan etti.
• 1855 - II. Aleksander, Rus Çarı oldu.
• 1888 - Britanya İmparatorluğu, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İspanyol İmparatorluğu, Fransa, İtalya, Hollanda, Rus İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu arasında, İstanbul Antlaşması'nın (Convention of Constantinople) taslak metni imzalandı. Nihai metin ise 29 Ekim 1888 tarihinde imzalandı. Buna göre, ilgili devletlerin gemileri hem savaş hem de barış zamanında Süveyş Kanalından geçebilecekler.
• 1906 - İspanyol RC Deportivo de La Coruña kulübü kuruldu.
• 1918 - Asker Ailelerine Yardımcı Hanımlar Cemiyeti, Nuriye İsmail (Canbulat) Hanım Başkanlığında kuruldu. Cemiyet, Enver Paşa'nın eşi Naciye Sultan'ın himayesindeydi. Cemiyet, bir yıl içinde 6247 kişiye yiyecek dağıttı.
• 1919 - İlk Komünist Enternasyonal, Moskova'da toplandı.

• 1924 - Halk Fırkası'nın grup toplantısında, Şer'iye ve Evkaf Vekâleti'nin kaldırılmasına ve öğretimin birleştirilmesine karar verildi.
• 1933 - King Kong filmi, New York'ta gösterime girdi.
• 1946 - Ho Chi Minh, Kuzey Vietnam Başkanı seçildi.
• 1950 - Van'ın Özalp ilçesinde hayvan kaçakçılığı yapan 33 kişiyi sorgulanmadan kurşuna dizdirmek suçundan yargılanan emekli orgeneral Mustafa Muğlalı'nın yargılanması sona erdi. Genelkurmay Askeri Mahkemesi Muğlalı'ya 20 yıl hapis cezası verdi.
• 1956 - Cumhurbaşkanına hakaretten sanık Ulus gazetesi yazarı Şinasi Nahit Berker, 1 yıl hapse mahkûm oldu.
• 1956 - Fas, Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti.
• 1958 - Yunanistan'da Konstantin Karamanlis, Başbakanlıktan istifa etti.
• 1960 - Necip Fazıl Kısakürek, Atatürk'ün hatırasına yayım yoluyla hakaret ettiği gerekçesiyle 18 ay hapis cezası daha aldı.
• 1960 - İstanbul'da gece sessiz yürüyüş yapan 500 teknik okul öğrencisi, polis tarafından dağıtıldı.
• 1961 - Türkiye, demokratik özgürlükler konusunda Avrupa Konseyi'ne güvence verdi.
• 1962 - Myanmar'da, General Ne Win önderliğindeki Ordu, yönetime el koydu.
• 1962 - Hindistan'da Nehru'nun Kongre Partisi, seçimleri büyük bir oy farkıyla kazandı.
• 1962 - Wilt Chamberlain, 100 sayı ile NBA sayı rekorunu kırdı.
• 1969 - Concorde, Fransa'da ilk test uçuşunu yaptı.
• 1970 - Rodezya, Birleşik Krallık ile ilişkilerini keserek bir Cumhuriyet olduğunu ilan etti.
• 1972 - Pioneer 10 uzay sondası, Florida'daki Cape Canaveral uzay üssünden fırlatıldı.
• 1973 - Türk basınını temsil eden dokuz kuruluş, "Fikir suçu çağ dışıdır" görüşünde birleşerek, yürürlükteki kanunlarda değişiklik yapılmasının zorunlu olduğunu açıkladılar ve basın suçlularının affedilmesini istediler.
• 1974 - Bazı gazeteler son zamların getirdiği yük nedeniyle sayfa sayısını azalttı, günlük eklerin yayımına son verdi.
• 1974 - TRT Televizyonu, çarşamba hariç, haftanın her günü yayın yapmaya başladı.
• 1977 - Türkân Şoray, "Dünya Kadın Rejisörleri Festivali"ne katılmak için Belçika'ya gitti.
• 1983 - Kapatılan Adalet Partisi Samsun Milletvekili ve eski Ulaştıma Bakanı Hüseyin Özalp ile Sinop'un Erfelek ilçesi eski Belediye Başkanı Orhan Altay hakkında, toplu silah kaçakçılığı yaptığı iddiasıyla dava açıldı.
• 1984 - ABD Kongresi, Kıbrıs sorununda ilerleme sağlanıncaya kadar Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs Rum kesimine yapacağı yardımları askıya aldı.
• 1984 - DİSK'e bağlı Yeraltı Maden-İş Sendikası'nın 25 yöneticisi hakkında, İstanbul Sıkıyönetim Savcılığı tarafından dava açıldı.
• 1985 - Orly Havalimanı saldırısı davasında karar açıklandı. ASALA örgütü militanı Varujan Garbisyan müebbet, Soner Nayır 15, Ohannes Semerciyan 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 15 Temmuz 1983 tarihinde Fransa'nın Orly Havalimanı'nda ikisi Türk, 8 kişinin ölümüne yol açan bombalı saldırının sanıklarına verilen bu cezalarla ASALA, ilk defa ağır bir cezaya çarptırılmış oldu.
• 1987 - Chrysler, American Motors şirketini satın aldı.
• 1988 - Azerbaycan'da Ermenilerle Azerilerin çatışmalarından sonra Sovyetler Birliği, Azerbaycan'a askeri birlikler yolladı ve sokağa çıkma yasağı kondu.
• 1988 - İzmir Buca Cezaevi'nde ayaklanma çıktı.
• 1989 - 12 AB üyesi ülkede, yüzyılın sonuna dek, tüm CFC'lerin (kloro-fluoro-carbon) üretiminin yasaklanmasını kararlaştırıldı.
• 1990 - Yıldız Üniversitesi'nde öğrenciler, 3,5 saat işgal eylemi yaptı. Eylemden sonra 200 öğrenci gözaltına alındı.
• 1990 - Nelson Mandela, Afrika Ulusal Kongresi Başkanlığına seçildi.
• 1992 - Özbekistan ve Moldova, Birleşmiş Milletler üyesi oldu.
• 1994 - TBMM Genel Kurulu'nda, DEP'li Leyla Zana, Ahmet Türk, Orhan Doğan, Hatip Dicle ve Sırrı Sakık ile bağımsız Mahmut Alınak'ın dokunulmazlıkları kaldırıldı. Genel Başkan Hatip Dicle ve Orhan Doğan gözaltına alındı.
• 1995 - Yahoo! kuruldu.
• 1998 - Galileo uzay sondasından gelen bilgilere göre; Jüpiter'in uydusu Europa'nın kalın buzla kaplı yüzeyinin altında sıvı bir okyanus var.
• 2000 - İngiltere, 16 aydır Londra'da ev hapsinde tutulan eski Şili diktatörü Pinochet'in salıverilmesine karar verdi.
• 2000 - Pendik Kaymakamlığı, Nobel ödüllü İtalyan yazar Dario Fo'nun "Kadın Oyunları" adlı tek kişilik tiyatro oyunun sahnelenmesine erkekleri tecavüze kışkırttığı gerekçesiyle izin vermedi.
• 2004 - Birleşmiş Milletler'in yayımladığı rapora göre; Irak'ta kitle imha silahları yok.
• 2004 - İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün büyük oğlu Ömer İnönü, 80 yaşında İstanbul'da vefat etti.
• 2014 - İsrailde, Yeshiva protestoları patlak verdi.

Doğumlar

• 1316 - II. Robert, İskoç Kralı (ö. 1390)
• 1409 - II. John Alençon, Fransız asker (ö. 1476)
• 1459 - VI. Hadrianus, Hollandalı Papa (ö. 1523)
• 1545 - Thomas Bodley, İngiliz diplomat ve bilim adamı (Bodleian Kütüphanesi'nin kurucusu) (ö. 1613)
• 1577 - George Sandys, İngiliz kolonici ve şair (ö. 1644)
• 1705 - William Murray, İskoç hakim ve politikacı (ö. 1793)
• 1770 - Louis-Gabriel Suchet, Fransız mareşal (ö. 1826)
• 1779 - Joel Roberts Poinsett, Amerikalı devlet adamı ve botanist (ö. 1851)
• 1793 - Sam Houston, Amerikalı politikacı ve Texas Cumhuriyeti'nin Başkanı (ö. 1863)
• 1800 - Evgeny Baratynsky, Rus şair (ö. 1844)
• 1810 - XIII. Leo, İtalyan Papa (ö. 1903)
• 1820 - Multatuli, Hollandalı yazar (ö. 1887)
• 1824 - Bedřich Smetana, Çek besteci (ö. 1884)
• 1829 - Carl Schurz, Alman devrimci ve devlet adamı (ö. 1906)
• 1849 - Robert Means Thompson, Amerikalı asker (ö. 1930)
• 1859 - Sholom Aleichem, Rus romancı (ö. 1916)
• 1860 - Susanna M. Salter, Amerikalı politikacı (ö. 1961)
• 1862 - Boris Borisovich Golitsyn, Rus fizikçi (ö. 1916)
• 1875 - Oszkár Jászi, Macar sosyal bilimci ve siyasetçi (ö. 1957)
• 1876 - XII. Pius, İtalyan Papa (ö. 1958)
• 1878 - William Kissam Vanderbilt II, Amerikalı motor yarışı tutkunu (ö. 1944)
• 1886 - Willis O'Brien, Amerikalı özel efekt sanatçısı (ö. 1962)
• 1900 - Kurt Weill, Alman besteci (ö. 1950)
• 1919 - Jennifer Jones, Amerikalı Oscar ödüllü oyuncu (ö. 2009)
• 1927 - Fecri Ebcioğlu, Türk şarkı sözü yazarı ve şovmen (ö. 1989)
• 1931 - Mihail Gorbaçov, Sovyet politikacı, Devlet Başkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi
• 1940 - Aydın Ilgaz, Türk yazar ve yayıncı (Rıfat Ilgaz'ın oğlu)
• 1941 - David Satcher, Amerikalı asker
• 1942 - John Irving, Amerikalı yazar
• 1942 - Lou Reed, Amerikalı şarkıcı ve gitarist (ö. 2013)
• 1942 - Peter Guber, Amerikalı film yapımcısı
• 1943 - Canan Karatay, Türk hekim ve kalp ve iç hastalıkları uzmanı
• 1947 - Şefik Döğen, Türk oyuncu (ö. 2016)
• 1950 - Ahmet Altan, Türk yazar ve gazeteci
• 1952 - Hasan Erbil, Türk hukukçu ve 18. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı
• 1953 - Ayşen Tekin, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı (ö. 2006)
• 1956 - Mark Evans, Avustralyalı bas gitarist ve AC/DC üyesi
• 1962 - Jon Bon Jovi, Amerikalı şarkıcı, şarkı yazarı ve oyuncu
• 1963 - Tanju Duru, Türk müzisyen ve besteci (Ezginin Günlüğü topluluğu eski gitaristi) (ö. 2008)
• 1965 - Nimet Baş, Türk hukukçu ve siyasetçi
• 1968 - Daniel Craig, İngiliz oyuncu
• 1971 - Ko Hyun Jung, Güney Kore'li aktris
• 1977 - Chris Martin, İngiliz müzisyen ve Coldplay üyesi
• 1981 - Bryce Dallas Howard, Amerikalı oyuncu
• 1982 - Kevin Kurányi, Alman futbolcu
• 1983 - Lisandro López, Arjantinli futbolcu
• 1983 - Rachel Roxxx, Amerikalı porno yıldızı
• 1985 - Diamond Kitty, Kübalı porno yıldızı
• 1997 - Becky G, Amerikalı şarkıcı

Ölümler

• 1316 - Marjorie Bruce, İskoç Kralı I. Robert'ın kızı (d. 1296)
• 1430 - Emir Sultan, Muhammed'in neslinden, Yıldırım Bayezit Han'ın damadı ve İslâm Alimi (d. 1366)[kaynak belirtilmeli]
• 1572 - Mem de Sá, Portekizli asker ve Brezilya sömürgesi Genel Valisi (d. 1500 civarı)
• 1589 - Alessandro Cardinal Farnese, İtalyan Kardinal (d. 1520)
• 1729 - Francesco Bianchini, İtalyan filozof ve bilim adamı (d. 1662)
• 1755 - Louis de Rouvroy, Fransız oyuncu (d. 1675)
• 1758 - Pierre Guérin de Tencin, Fransız Kardinal (d. 1679)
• 1791 - John Wesley, İngiliz rahip ve Metodizm'in kurucusu (d. 1703)
• 1793 - Carl Gustaf Pilo, İsveçli ressam (d. 1711)
• 1797 - Horace Walpole, İngiliz politikacı ve oyuncu (d. 1717)
• 1830 - Samuel Thomas von Sömmering, Alman doktor (d. 1755)
• 1835 - II. Francis, Roma-Cermen İmparatoru (d. 1768)
• 1840 - Heinrich Wilhelm Matthäus Olbers, Alman gök bilimci (d. 1758)
• 1855 - I. Nikolay, Rus Çarı (d. 1796)
• 1865 - Carl Sylvius Völkner, Alman misyoner (d. 1819)
• 1880 - John MacNeill, İrlandalı inşaat mühendisi (d. 1790)
• 1895 - Berthe Morisot, Fransız ressam (d. 1841)
• 1895 - İsmail Paşa, Osmanlı Mısır valisi (d. 1830)
• 1930 - D. H. Lawrence, İngiliz şair ve yazar (d. 1885)
• 1938 - Ben Harney, Amerikalı besteci ve piyanist (d. 1871)
• 1939 - Howard Carter, İngiliz arkeolog (d. 1874)
• 1946 - Fidél Pálffy, Macar soylusu Nazi taraftarı (d. 1895)
• 1953 - James Lightbody, Amerikalı koşucu (d. 1882)
• 1957 - Selim Sırrı Tarcan, Türk sporcu ve eğitmen (d. 1874)
• 1959 - Eric Blore, İngiliz oyuncu (d. 1887)
• 1960 - Stanisław Taczak, Polonyalı asker ve Genelkurmay Başkanı (d. 1874)
• 1962 - Charles Jean de la Vallée-Poussin, Belçikalı matematikçi (d. 1866)
• 1972 - Adnan Cahit Ötüken, Türk eğitimci, yazar ve Millî Kütüphane kurucularından (d. 1911)
• 1974 - Salvador Puig Antich, İspanyol anarşist (d. 1948)
• 1975 - Josiah Mwangi Kariuki, Kenyalı politikacı (d. 1929)
• 1982 - Philip K. Dick, Amerikalı yazar (d. 1928)
• 1987 - Randolph Scott, Amerikalı oyuncu ve yönetmen (d. 1898)
• 1991 - Serge Gainsbourg, Fransız şarkıcı (d. 1928)
• 1992 - Sandy Dennis, Amerikalı oyuncu (d. 1937)
• 1997 - Bloodshed, Amerikalı rapçi (d. 1975)
• 1999 - Dusty Springfield, İngiliz şarkıcı (d. 1939)
• 2001 - John Diamond, İngiliz gazeteci (d. 1953)
• 2003 - Hank Ballard, Amerikalı müzisyen (d. 1927)
• 2003 - Malcolm Williamson, Avustralyalı besteci (d. 1931)
• 2004 - Marge Schott, Amerikalı iş kadını (d. 1928)
• 2004 - Mercedes McCambridge, Amerikalı oyuncu (d. 1916)
• 2004 - Ömer İnönü, Türk iş adamı (d. 1924)
• 2005 - Rick Mahler, Amerikalı beyzbolcu (d. 1953)
• 2008 - Jeff Healey, Kanadalı rock - blues ve caz müzisyeni ve gitarist (d. 1966)
• 2010 - Yılmaz Duru, Türk oyuncu, yapımcı, yönetmen ve senarist (d. 1929)

Bayramlar ve Yıldönümleri

• Rize'nin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
• Ardahan'ın Posof ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1921)

__________________
.






.

__________________
.






.

Olaylar

• 1845 - Florida, ABD'nin 27. eyaleti oldu.
• 1861 - Rus Çarlığı'nda köylüyü toprağa bağlayan serflik kaldırıldı. II. Aleksandr'ın çıkardığı yasa, 23 milyon kişiyi (nüfusun üçte biri) özgürlüğüne kavuşturdu.
• 1865 - HSBC'nin (Hongkong and Shanghai Banking Corporation) kuruluşu.
• 1875 - Kapalı alanda ilk buz hokeyi, Montreal'de oynandı.
• 1875 - Georges Bizet'nin Carmen Operası, Paris'te Opéra Comique'te ilk kez perdelerini açtı.
• 1878 - Osmanlı Devleti ile Rusya arasında, Ayastefanos Antlaşması imzalandı. Bulgaristan özerkliğini ilan etti.
• 1883 - Mektebi Sanayii Nefise (Güzel Sanatlar Akademisi) öğretime açıldı.
• 1891 - Futbolda, penaltı atışı kuralı getirildi.
• 1915 - İleride NASA adını alacak olan, NACA (National Advisory Committee for Aeronautics) kuruldu.
• 1923 - Bölgedeki denetimini kaybetmek istemeyen Birleşik Krallık, Irak'ın Güneyinde Kürdistan Krallığı'nı kuran Şeyh Mahmut Berzenci güçlerine saldırdı. Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin başlattığı saldırılarda, Süleymaniye ve çevresindeki Kürt köyleri bombalandı ve 10000 kişi hayatını kaybetti. Yaşanan bu olay üzerine Şeyh Mahmut Berzenci hareketi 1924 yılında yenildi. 24 Temmuz 1924 tarihinde ise, kesin olarak Birleşik Krallık Mezopotamya Mandası'na bağlandı.
• 1923 - Time dergisinin ilk sayısı yayımlandı.
• 1924 - Halifeliğin kaldırılması ve Osmanlı Hanedanı mensuplarının Türkiye dışına çıkarılmasına ilişkin yasa kabul edildi. Tevhîd-i Tedrîsât Kanunu çıkarıldı. Şer'iye ve Evkaf ve Harbiye Bakanlıkları kaldırıldı. Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu. Genelkurmay Başkanlığı oluşturuldu ve Hükûmet'ten ayrıldı.
• 1925 - Şeyh Said ayaklanmasının büyümesini önlemek için, Takrir-i Sükun Kanunu kabul edildi; İstiklal Mahkemeleri kuruldu.
• 1931 - İstanbul'da toplanan Berberler Kongresi'nde, berber dükkânlarının Cuma günleri tatil edilmesi kararlaştırıldı.
• 1938 - Suudi Arabistan'da petrol bulundu.
• 1942 - Türk Ressamlar Cemiyeti İstanbul'da kuruldu. Güzel Sanatlar Birliği'nden İbrahim Çallı, D Grubu'ndan Halil Dikmen, Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği'nden Mahmut Cuda ve bağımsız sanatçılardan Hamit Görele tarafından kurulan Cemiyet, büyük ilgi gördü ve daha kuruluş evresinde üye sayısı 70'e ulaştı.
• 1949 - Atina'da sahnelenen Madame Butterfly temsilinde baş rolü oynayan soprano Ayhan Alnar, büyük başarı kazandı. Yunan seyirciler temsil bitiminde Ayhan Alnar'ı ayakta alkışladılar.
• 1950 - Alaska, ABD'nin 49. eyaleti oldu.
• 1952 - Erzurum'un Pasinler İlçesi'nde meydana gelen Richter ölçeğiyle 5,6 şiddetindeki deprem, can ve mal kaybına yol açtı. 133 kişi öldü, 262 kişi de yaralandı.
• 1952 - İslam Demokrat Partisi, Mahkeme kararıyla kapatıldı. Genel Başkan Cevat Rıfat Atilhan ve 15 kurucu üye hakkında soruşturma açıldı.
• 1954 - İstanbul Belediyesi ile Hazine arasında ihtilaf konusu olan Çırağan Sarayı, bir kanunla İstanbul Belediyesi'ne devredildi. Çırağan Sarayı enkazı, 1955 yılı sonuna kadar otel haline getirilecek.
• 1962 - Anayasa ve demokratik nizama karşı fiil ve davranışları önlemek amacıyla hazırlanan "Tedbirler Kanunu", Millet Meclisi'nde kabul edildi.
• 1955 - Elvis Presley, ilk kez televizyonda göründü.
• 1957 - Corry Brokken, 2. Eurovision Şarkı Yarışması'nı "Net als toen" (Önceki Gibi) şarkısıyla kazandı.
• 1969 - NASA, Apollo 9 uzay aracını fırlattı.
• 1969 - Sirhan Sirhan, Robert F. Kennedy'yi öldürdüğünü mahkemede itiraf etti.
• 1971 - Ankara'da 300 subaya hitaben bir konuşma yapan Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç, "Gereken, gerektiği zaman yapılacaktır" dedi.
• 1973 - Millî Güven Partisi, Cumhuriyetçi Parti ve Bağımsızlar, Cumhuriyetçi Güven Partisi'ni kurdular. Turhan Feyzioğlu Genel Başkan seçildi.
• 1974 - Türk Hava Yolları'nın DC-10 tipi 'Ankara' yolcu uçağı, Paris'te Orly Havalimanı yakınlarında düştü. Bu tarihe kadar dünya sivil havacılık tarihinde gerçekleşen en büyük kazada, 346 kişi öldü.
• 1977 - Gazeteci ve yazar Zekeriya Sertel, 25 yıl aradan sonra 1977'de Türkiye'ye geldi. Uluslararası Gazete Sahipleri Federasyonu'nun Cumhurbaşkanı'na ve Başbakan'a gönderdikleri mektuplar olumlu sonuç verdi. Zekeriya Sertel, Danıştay kararıyla 1952 yılında ayrıldığı Türkiye'ye dönebildi.
• 1980 - Eski Hatay Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen, İstanbul'da öldü. Tayfur Sökmen, İskenderun Sancağı'nın Fransızlar tarafından işgali üzerine ilk direniş hareketini örgütleyenler arasındaydı. 1938'de kurulan Hatay Devleti'nin, 1939 yılında Türkiye'ye katılıncaya kadar Cumhurbaşkanlığını yaptı. 1939-1950 yılları arasında Antalya Milletvekili, 1950-1954 yılları arasındaysa Hatay Milletvekili olarak TBMM'de bulundu. 1969-1975 yılları arasında da kontenjan senatörü olarak görev yaptı.
• 1981 - Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı'nca yürütülen MHP ve yan kuruluşlarıyla ilgili soruşturmalarda, 36 cinayetin aydınlatıldığı açıklandı.
• 1981 - İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcılığı, DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk'e işkence yapıldığı iddialarının asılsız olduğunu bildirdi.
• 1984 - Başbakan Turgut Özal, yerel seçimlerle ilgili olarak muhalefet liderlerine sert yanıtlar vererek; "Bu seçimin ardından erken seçim gelir diye bekleyenler hayal ediyorlar, avuçlarını yalasınlar" dedi.
• 1989 - 4. Levent'te bir boya imalathanesinde patlama oldu. 3 bina çöktü, 12 kişi öldü, 40 kişi de yaralandı.
• 1989 - İstanbul'da Kadıköy Hal Binası dönüştürülerek, Haldun Taner Tiyatrosu açıldı.
• 1989 - Süleymaniye Camii'nde bir grup, tekbir getirerek "Salman Rüşdi'ye ölüm" sloganlarıyla protesto gösterisi yaptı.
• 1992 - Zonguldak Kozlu'da grizu faciası; 127 kişi öldü,147 kişiden umut kesildi. Müfettişlerin hazırladığı raporda işverenin birçok teknik konuda ihmalkar ve sorumsuz davrandığı belgelendi.
• 1993 - Cumhurbaşkanı Özal ile Başbakan Demirel arasında tırmanan gerginliğin devleti yorduğuna dikkati çeken TBMM Başkanı Hüsamettin Cindoruk, "Sıfatı olanlar, devlet hayatında üsluplarına dikkat etmelidir" dedi.
• 1993 - İran sınırından Türkiye'ye girerek Ağrı Dağına yerleşen yaklaşık 300 PKK militanından 38'i, savaş uçaklarının bombardımanı sonucu öldü.
• 1993 - Tarihi Baruthane binası, "Ataköy Yunus Emre Kültür ve Sanat Merkezi" adıyla hizmete açıldı.
• 1994 - Öğretim Elemanları Sendikası kuruldu.
• 1994 - TBMM Genel Kurulu, DEP'li Selim Sadak ve RP'den istifa eden İstanbul Bağımsız Milletvekili Hasan Mezarcı'nın dokunulmazlığını kaldırdı.
• 1997 - Dünyanın güney yarım küredeki en yüksek binası, Yeni Zelanda'nın Auckland kentindeki Sky Tower, 2 buçuk yıl süren inşaatı tamamlanarak hizmete açıldı.
• 2001 - 3-6 Mart tarihleri arasında Hindistan’ın Kalküta kentinde düzenlenen "Seks İşçileri Karnavalı"na, dünyanın çeşitli ülkelerinden katılan 25000’i seks işçisi olmak üzere, 50000’in üzerindeki kişi, 3 Mart’ın “Dünya Seks İşçileri Hakları Günü” olarak kutlanmasına karar verdi. O günden sonra, 3 Mart dünyanın birçok ülkesinde seks işçilerinin haklarını dile getirdikleri bir onur günü olarak kutlanmaya başlandı.
• 2002 - İsviçre'de halk oylaması sonuçlandı: Birleşmiş Milletler'e üye olmaya "evet" dediler.
• 2005 - Steve Fossett, hiç durmaksızın ve yakıt ikmali yapmaksızın, tek başına bir uçakla, dünya turu atan ilk kişi oldu. Yolculuk 40.234 km idi ve 67 saat 2 dakika sürdü.
• 2006 - Randy Cunningham, rüşvet suçundan 8 yıl 4 ay hapis ile 1,8 milyon Dolar para cezasına mahkûm oldu. Savcı on yıl ceza istemişti. Bu mahkeme kararı, Amerikan tarihinde bir Kongre üyesine verilen en yüksek cezalardan biri.
• 2008 - Rusya'da Devlet Başkanlığı seçimini, Başbakan Birinci Yardımcısı Dimitriy Medvedev, yüzde 70,28 oranında oy alarak kazandı. Medvedev, 7 Mayıs'ta yemin etti.

Doğumlar

• 1455 - II. João, Portekiz Kralı (ö. 1495)
• 1520 - Matthias Flacius, Hırvat Protestan reformcu (ö. 1575)
• 1583 - Edward Herbert, İngiliz diplomat, şair ve filozof (ö. 1648)
• 1589 - Gisbertus Voetius, Hollandalı teolog (ö. 1676)
• 1606 - Edmund Waller, İngiliz şair (ö. 1687)
• 1652 - Thomas Otway, İngiliz oyun yazarı (ö. 1685)
• 1756 - William Godwin, İngiliz gazeteci, politik filozof ve yazar (ö. 1836)
• 1800 - Heinrich Georg Bronn, Alman jeolog (ö. 1862)
• 1805 - Jonas Furrer, İsviçreli politikacı (ö. 1861)
• 1831 - George Pullman, Amerikalı mucit ve sanayici (ö. 1897)
• 1839 - Camsetci Tata, Hint sanayici (ö. 1904)
• 1845 - Georg Cantor, Alman matematikçi (ö. 1918)
• 1847 - Alexander Graham Bell, İskoç mucit (ö. 1922)
• 1863 - Arthur Machen, Galli yazar (ö. 1947)
• 1868 - Alain, Fransız filozof (ö. 1951)
• 1871 - Maurice Garin, Fransız bisikletçi (ö. 1957)
• 1873 - William Green, Amerikalı işçi sendikası lideri (ö. 1952)
• 1883 - František Drtikol, Çek fotoğrafçı (ö. 1961)
• 1886 - Tore Ørjasæter, Norveçli şair (ö. 1968)
• 1890 - Norman Bethune, Kanadalı doktor ve hayırsever (ö. 1939)
• 1893 - Beatrice Wood, Amerikalı seramik sanatçısı (ö. 1998)
• 1895 - Matthew Ridgway, Amerikalı asker ve NATO Baş Kumandanı (ö. 1993)
• 1895 - Ragnar Anton Kittil Frisch, Norveçli ekonomist ve Nobel Ödülü sahibi (ö. 1973)
• 1911 - Jean Harlow, Amerikalı oyuncu (ö. 1937)
• 1924 - Ottmar Walter, Alman futbolcu (ö. 2013)
• 1924 - Tomiichi Murayama, Japon siyasetçi
• 1926 - Lys Assia, İsviçreli şarkıcı (ö. 2018)
• 1930 - Ion Iliescu, Rumen politikacı ve Devlet Başkanı
• 1933 - Lee Radziwill, Amerikalı moda yöneticisi
• 1937 - Bobby Driscoll, Amerikalı oyuncu (ö. 1968)
• 1938 - Bruno Bozzetto, İtalyan çizgi film animatörü
• 1951 - Salih Müslim, Suriyeli politikacı
• 1953 - Zico, Brezilyalı futbolcu ve teknik direktör
• 1954 - Ali Ağaoğlu, Türk iş adamı
• 1956 - Zbigniew Boniek, Polonyalı futbolcu
• 1958 - Miranda Richardson, İngiliz oyuncu
• 1958 - Mustafa Pehlivanoğlu, Türk ülkücü (12 Eylül Darbesi'nden sonra idam edilen ilk ülkücü) (ö. 1980)
• 1959 - Ira Glass, Amerikalı radyo programcısı
• 1961 - Perry McCarthy, İngiliz yarışçı
• 1961 - Safiye Soyman, Türk şarkıcı
• 1961 - Ümit Özdağ, Türk akademisyen, siyasetçi ve yazar
• 1962 - Herschel Walker, Amerikalı Amerikan futbolu oyuncusu
• 1962 - Jackie Joyner-Kersee, Amerikalı atlet
• 1963 - Hamdi Akın İpek, Türk iş adamı
• 1963 - Martín Fiz, İspanyol koşucu
• 1963 - Naci Taşdöğen, Türk sinema, dizi ve tiyatro oyuncusu
• 1964 - Cem Davran, Türk oyuncu
• 1966 - Şahap Sayılgan, Türk sinema ve dizi oyuncusu
• 1970 - Julie Bowen, Amerikalı aktris
• 1972 - Christian Oliver, Alman oyuncu
• 1973 - Killa Hakan, Türk Gangsta Rap sanatçısı ve söz yazarı
• 1977 - Berkun Oya, Türk tiyatrocu
• 1977 - Ronan Keating, İrlandalı şarkıcı ve Boyzone üyesi
• 1982 - Jessica Biel, Amerikalı oyuncu
• 1986 - Mehmet Topal, Türk futbolcu
• 1986 - Stacie Orrico, Amerikalı şarkıcı
• 1988 - Sibel Özkan, Türk halterci
• 1994 - Erdi Gülaslan, Türk basketbolcu
• 1997 - Camila Cabello, Kübalı-Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı

Ölümler

• 1111 - I. Boemondo, Antakya Prensi (d. 1054)
• 1239 - III. Vladimir Rurikovich, Kiev Prensi (d. 1187)
• 1459 - Ausiàs March, Katalan şair (d. 1397)
• 1592 - Michael Coxcie, Flemish ressam (d. 1499)
• 1605 - VIII. Clemens, İtalyan Papa (d. 1536)
• 1706 - Johann Pachelbel, Alman besteci (d. 1653)
• 1707 - Alemgir Şah I, Babür İmparatorluğu'nun 6. İmparatoru (d. 1618)
• 1717 - Pierre Allix, Fransız Protestan rahip (d. 1641)
• 1744 - Jean Barbeyrac, Fransız hukukçu (d. 1674)
• 1765 - William Stukeley, İngiliz arkeolog (d. 1687)
• 1768 - Nicola Porpora, İtalyan besteci (d. 1686)
• 1792 - Robert Adam, İskoç mimar (d. 1728)
• 1850 - Oliver Cowdery, Amerikalı dini lider (d. 1806)
• 1894 - Ned Williamson, Amerikalı beyzbolcu (d. 1857)
• 1927 - J.G. Parry-Thomas, Galli motor yarışçısı (d. 1884)
• 1927 - Mihail Petroviç Artsıbaşev, Rus yazar (d. 1878)
• 1932 - Eugen d'Albert, Alman besteci (d. 1864)
• 1959 - Lou Castello, Amerikalı aktör ve komedyen (Abbott ve Costello ikilisinin Costello'su) (d. 1906)
• 1980 - Tayfur Sökmen, Türk politikacı ve Hatay Devleti Cumhurbaşkanı (d. 1891)
• 1982 - Georges Perec, Fransız yazar (d. 1936)
• 1983 - Georges Remi Hergé, Belçikalı çizer ve çizgi roman karakteri Tenten'in yaratıcısı (d. 1907)
• 1987 - Danny Kaye, Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve komedyen (d. 1913)
• 1991 - İmran Aydın, Türk politik aktivist ve Türkiye Devrimci Komünist Partisi üyesi (d. 1963)
• 1993 - Albert Sabin, Polonya asıllı Amerikalı tıp araştırmacısı (Ağızdan uygulanan çocuk felci aşısını geliştirdi) (d. 1906)
• 1993 - Carlos Montoya, İspanyol flamenco gitaristi (d. 1903)
• 1994 - Bilge Olgaç, Türk sinema yönetmeni ve senarist (ilk ve en çok film çeken kadın yönetmen) (d. 1940)
• 1995 - Howard W. Hunter, Amerikalı dini lider (d. 1907)
• 1995 - Mustafa Irgat, Türk şair ve ressam (d. 1950)
• 1996 - Marguerite Duras, Fransız yazar (d. 1914)
• 2001 - Ruhi Sarıalp, Türk atlet (d. 1924)
• 2003 - Horst Buchholz, Alman sinema oyuncusu (d. 1933)
• 2005 - Rinus Michels, Hollandalı futbolcu ve teknik direktör (d. 1928)
• 2006 - Tunç Yalman, Türk oyuncu (d. 1925)
• 2008 - Giuseppe Di Stefano, İtalyan opera sanatçısı ve tenor (d. 1921)
• 2009 - Yusuf Hayaloğlu, Türk şair (d. 1953)
• 2011 - Ümran Baradan, Türk resim ve seramik sanatçısı (d. 1945)
• 2013 - Müslüm Gürses Türk ses sanatçısı (d. 1953)
• 2014 - Altan Günbay, Türk sinema sanatçısı (d. 1931)
• 2016 - Ahmet Oktay, Türk şair, yazar ve gazeteci (d. 1933)

Bayramlar ve Yıldönümleri

• Dünya Kulak ve İşitme Günü
• Erzurum'un Aşkale ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
• Erzurum'un Pazaryolu ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)

__________________
.






.

Olaylar

• 1493 - Kaşif Kristof Kolomb, Niña adlı gemisiyle Amerika'ya ulaştı.
• 1656 - Vaka-i Vakvakiye: Düşük ayarlı para ve alınamayan maaşlar için ayaklanan askerler, IV. Mehmed'in onayıyla bazı saray ağalarını idam ettirdiler.
• 1774 - Orion Nebulası, ilk kez William Herschel tarafından gözlemlendi.
• 1791 - Vermont, ABD'nin 14. eyaleti oldu.
• 1877 - Pyotr İlyiç Çaykovski'nin eseri Kuğu Gölü Balesi'nin ilk gösterimi.
• 1882 - İngiltere'de ilk elektrikli tramvay hizmete girdi.
• 1894 - Şanghay'da büyük yangın: 1000'den fazla bina kül oldu.
• 1903 - Beşiktaş Jimnastik Kulübü kuruldu.
• 1923 - Mustafa Kemal Paşa'nın 17 Şubat'taki konuşmasıyla başlayan İzmir İktisat Kongresi sona erdi. Kongrede Misak-ı İktisadî kabul edildi.
• 1924 - Happy Birthday to You şarkısı, Clayton F. Summy tarafından yayımlandı.
• 1924 - Halife Abdülmecit Efendi ve Osmanlı Hanedanı mensupları yurt dışına çıkarıldı.
• 1925 - Hükûmete olağanüstü yetkiler veren Takrir-i Sükun Kanunu, TBMM'de kabul edildi.
• 1929 - Takrir-i Sükun Kanunu yürürlükten kalktı.
• 1934 - Ankara Radyosu yayınına başladı.
• 1934 - İstanbul Üniversitesi'nde açılan "İnkılap Tarihi Enstitüsü"nde ilk dersi, Millî Eğitim Bakanı Hikmet Bayur verdi.
• 1940 - İstanbul'da yapılan Altıncı Balkan Güreş Şampiyonası'nda Türk takımı, beş birincilik alarak altıncı kez şampiyon oldu.
• 1946 - Frank Sinatra'nın ilk albümü The Voice of Frank Sinatra, Columbia Records tarafından yayımlandı.
• 1949 - Sovyetler Birliği'nde Molotov, gerekçe gösterilmeden Dış İşleri Bakanlığı görevinden alındı.
• 1950 - Yeni Basın Kanunu tasarısı, Meclis'e sevk edildi.
• 1951 - İnönü Ansiklopedisi'ndeki görevine son verilen eğitimci Agâh Sırrı Levent, bu haksız uygulamadan dolayı Millî Eğitim Bakanı Tevfik İleri'yi düelloya davet etti.
• 1952 - Ronald Reagan, ikinci eşi Nancy Davis ile Los Angeles'ta evlendi.
• 1954 - Boston'da ilk başarılı böbrek nakli gerçekleştirildi.
• 1955 - Türk-Amerikan işbirliğiyle kurulan Minneapolis Moline Türk Traktör ve Ziraat Makinaları Fabrikası, montaj yaparak traktör üretimine Ankara'da başladı. Günümüzde Türk Traktör adıyla faaliyetine devam etmektedir.
• 1963 - İstanbul İstinye'deki Kavel Kablo Fabrikası'ndaki grev bitti. Türk-İş'e bağlı Maden-İş Sendikası'na üye 170 işçi, fazla mesailerinin ve yıllık ikramiyelerinin tam olarak ödenmemesini, sendikadan ayrılmaları için baskı yapılmasını ve Maden-İş Şişli Şube Başkanı ile işçi temsilcilerinin işten çıkarılmasını protesto etmek amacıyla 28 Ocak'ta işi bırakarak tezgâh başında oturma eylemine başladı.
• 1964 - BM Güvenlik Konseyi, Kıbrıs'a uluslararası güç gönderme kararı aldı.
• 1965 - Suat Hayri Ürgüplü Hükûmeti, 231 kabul, 200 ret ve Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun verdiği 1 çekimser oy ile güvenoyu aldı.
• 1966 - Bir Kanada yolcu uçağı, Tokyo'ya inişi sırasında infilak etti, 64 kişi öldü.
• 1967 - CHP Gençlik Kolları bildirisinde, başını Turhan Feyzioğlu'nun çektiği "Sekizler"in partiden çıkarılması istendi.
• 1967 - Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, kendisine "baba", "beyefendi", "paşam" biçimlerinde hitap edilmesini yasakladı. Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri Kemalettin Gökakın'ın imzasıyla yayımlanan genelgeyle, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın isteği kamuoyuna duyuruldu.
• 1970 - Yüksek Denetleme Kurulu, Hacı Ali Demirel'e satılan Devlet Demiryolları arsaları için soruşturma açtı. Üç gün sonra Yüksek Denetleme Kurulu'nun sekiz üyesi görevden alındı. Kurul üyeleri, Danıştay'a başvurdu. Kurul üyelerinden beşi Danıştay kararıyla görevlerine döndü.
• 1970 - Fransız denizaltısı "Eurydice" infilak etti.
• 1977 - Güney ve Doğu Avrupa'da deprem: 1500'den fazla ölü var.
• 1979 - Voyager I'in gönderdiği fotoğraflarda, Jüpiter'in halkaları görüldü.
• 1981 - Türkiye'nin Paris Çalışma Ateşesi Reşat Moralı, Ermeni örgütü ASALA militanlarının saldırısı sonucu hayatını kaybetti. Olayda ağır yaralanan din görevlisi Tecelli Arı da bir gün sonra öldü.
• 1981 - 74 sanıklı Dev-Yol davası, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Mahkemesi'nde başladı.
• 1983 - Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 2 No'lu Askerî Mahkemesi'nde görülmekte olan Dev-Sol davası sonuçlandı. Dokuz sanık, 6 ay ilâ 10 yıl arası hapis cezalarına çarptırıldı, 14 sanık ise beraat etti.
• 1985 - Başbakan Turgut Özal, Boğaziçi'nde yabancılara arsa satılması konusunda bir açıklama yaptı. Özal, "Kandilli sırtlarında arazi satın alan Suudi Arabistan Veliaht Prensi Abdullah bin Abdülaziz saray değil, 1000 metrekarelik ufak bir ev yaptıracak" dedi.
• 1986 - Başbakan Turgut Özal, "1988 seçimlerinden sonra iki buçuk parti kalır; biri biz, biri sol, buçuğunu bilmem" dedi.
• 1986 - Eski Emniyet Müdürü, Vali ve Sosyaldemokrat Halkçı Parti Milletvekili İbrahim Halil Ural, "Süleyman Demirel bana işkence için talimat vermişti" dedi.
• 1987 - Başbakan Turgut Özal, Amerika Birleşik Devletleri'nin Houston kentindeki Methodist Hastanesi'nden, uydu aracılığıyla Ankara'ya iletilen görüntüsüyle Bakanlar Kuruluna Başkanlık etti.
• 1988 - Kıbrıs'lı iş adamı Asil Nadir, Titibank'ı (Türkiye İthalat İhracat Bankası) satın aldı.
• 1991 - Mardin'in İdil ilçesinde yürüyüş yapan kalabalığa ateş açılması sonucu 2 kişi öldü, 25 kişi yaralandı. Üç gün sonra İdil'deki olayları protesto etmek için Mardin'in Dargeçit ilçesinde yürüyüş yapan gruba ateş açıldı, 1 kişi öldü, 7 kişi de yaralandı.
• 1992 - Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın oğlu Ahmet Özal ve iki arkadaşı hakkında, "güveni kötüye kullanmak ve resmî evrakta sahtecilik" iddiasıyla dava açıldı.
• 1992 - İspanya'dan engizisyon baskısı nedeniyle kaçarak Osmanlı İmparatorluğu'na sığınan Museviler, Türkiye'ye gelişlerinin 500. yılını kutladılar.
• 1994 - Gazeteci Hıncal Uluç, İstanbul Levent'teki bir benzincide uğradığı silahlı saldırıda bacağından yaralandı. Saldırganların kaçtığı otomobilin yeraltı dünyasının ünlü isimlerinden Alaattin Çakıcı'nın eşi Uğur Çakıcı'ya ait olduğu belirlendi.
• 1994 - Dokunulmazlıkları kaldırılan DEP Milletvekilleri Leyla Zana, Sırrı Sakık, Ahmet Türk, Selim Sadak ve bağımsız Milletvekili Mahmut Alınak gözaltına alındı. Hasan Mezarcı ve DEP Şırnak Milletvekili Selim Sadak serbest bırakıldı.
• 1995 - Michael Johnson, kapalı salonda 400 m Dünya rekoru kırdı: 44,63 s.
• 1997 - ABD Başkanı Bill Clinton, insan klonlama araştırmalarını yasakladı.
• 1997 - Hale-Bopp kuyruklu yıldızı, Güneş'in tam üzerinden geçti.
• 1998 - ABD Anayasa Mahkemesi, iş yerinde cinsel taciz kanunlarının, her iki tarafın aynı cins olması durumunda da geçerli olduğunu onayladı.
• 2000 - Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, Kürt kökenli isimlere ilk kez onay verdi.
• 2002 - Ilımlı Arnavut lider İbrahim Rugova, Kosova'nın ilk Devlet Başkanı seçildi.
• 2003 - Filipinler'in güneyindeki bir hava alanında, bir sırt çantasına gizlenmiş bomba patladı, 21 kişi öldü.
• 2005 - Alman Matthias Jeschke, Toyota Landcruiser 90 V6 aracıyla Ojos del Salado'da 6358 metreye ulaşarak "bir araçla çıkılan en yüksek konum" rekorunu kırdı.
• 2012 - Rus Vladimir Putin, yapılan seçimler sonucu Rusya'da %59,3 oyla 2. kez Devlet Başkanı seçildi.

Doğumlar

• 1678 - Antonio Vivaldi, İtalyan besteci (ö. 1741)
• 1769 - Kavalalı Mehmet Ali Paşa, Osmanlı Mısır Valisi, Mısır ve Sudan'ın hidivi (ö. 1849)
• 1863 - Reginald Innes Pocock, Britanyalı zoolog (ö. 1947)
• 1913 - John Garfield, Amerikalı aktör (ö. 1952)]
• 1928 - Fikret Tabeyev, Sovyet Tatar politikacı, büyükelçi, parti lideri, Tataristan Cumhuriyeti Komünist Partisi'nin kurucusu (ö. 2015)
• 1932 - Miriam Makeba, Güney Afrikalı şarkıcı ve sivil haklar eylemcisi (ö. 2008)
• 1938 - Kito Lorenc, Alman yazar
• 1947 - Jan Garbarek, Norveçli müzisyen
• 1947 - Kâmil Sönmez, Türk halk müziği sanatçısı, sinema ve tiyatro oyuncusu (ö. 2012)
• 1949 - Sergey Bagapş, Abhaz siyasetçi
• 1951 - Kenny Dalglish, İskoç futbolcu ve teknik direktör
• 1954 - Catherine O'Hara, Kanadalı-Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusu
• 1954 - François Fillon, Fransız siyasetçi
• 1954 - Ricky Ford, Amerikalı caz müzisyeni ve saksofoncu
• 1955 - Dominique Pinon, Fransız oyuncu
• 1963 - Jason Newsted, Amerikalı müzisyen (metallica, voivod)
• 1966 - Wash Westmoreland, İngiliz yönetmen
• 1968 - Patsy Kensit, İngiliz oyuncu
• 1970 - Kuddusi Müftüoğlu, Türk futbol hakemi
• 1971 - Seher Dilovan, Türk halk müziği sanatçısı
• 1974 - Ariel Ortega, Arjantinli futbolcu
• 1977 - Didem Süer, Türk basketbolcu
• 1977 - Ercan Yılmaz, Türk şair ve yazar
• 1980 - Omar Bravo, Meksikalı futbolcu
• 1982 - Landon Donovan, Amerikalı futbolcu ve Amerika Birleşik Devletleri millî futbol takımı kaptanı
• 1982 - Yasemin Mori, Türk müzisyen
• 1985 - Whitney Port, Amerikalı televizyon karakteri ve model (The Hills, The City)
• 1986 - Erin O'Kelley, Amerika güzellik kraliçesi
• 1986 - Margo Harshman, Amerikalı oyuncu
• 1990 - Andrea Bowen, Amerikalı oyuncu
• 1992 - Bernd Leno, Alman futbolcu
• 1992 - Erik Lamela, Arjantinli futbolcu
• 1992 - Jared Sullinger, Amerikalı basketbolcu
• 1993 - Ahmet Düverioğlu, Ürdünlü basketbolcu
• 1995 - Chlöe Howl, İngiliz şarkıcı ve şarkı yazarı

Ölümler

• 1193 - Selahaddin Eyyûbî, Haçlı saldırılarına karşı duran Eyyûbî Sultanı (d. 1138)
• 1615 - Hans von Aachen, Alman ressam (d. 1552)
• 1832 - Jean-François Champollion, Fransız filolog (d. 1790)
• 1852 - Nikolay Gogol, Rus yazar (d. 1809)
• 1948 - Antonin Artaud, Fransız oyun yazarı, şair ve tiyatro oyuncusu (d. 1896)
• 1976 - Walter H. Schottky, Alman fizikçi (d. 1886)
• 1984 - Ernest Buckler, Kanadalı roman ve öykü yazarı (d. 1908)
• 1986 - Osman Kibar, Türk siyasetçi ve eski İzmir Belediye Başkanı (İzmir'de yaptığı yoğun asfalt çalışmaları nedeniyle "Asfalt Osman" adıyla ünlendi) (d. 1909)
• 1991 - Yadigar Ejder, Türk oyuncu (d. 1947)
• 1993 - Miguel de Molina, İspanyol flamenko şarkıcısı ve aktör (d. 1908)
• 1994 - John Candy, Kanadalı sinema oyuncusu ve komedyen (d. 1950)
• 2010 - Vladislav Ardzinba, Abhaz siyasetçi (d. 1945)
• 2012
  • Hasan Eryılmaz, Türk polis (d. 1949)
  • Joan Taylor, Amerikalı oyuncu (d. 1923)

Bayramlar ve Yıldönümleri

Dünya Cinsel İstismar ile Savaşma Günü

Olaylar

• 1584 - Karlstad, İsveç'te kent konumuna alındı.
• 1821 - James Monroe, ABD Başkanlığı görevine ikinci kez getirildi.
• 1836 - Samuel Colt, ilk 34 kalibre altıpatlar (revolver) tabancanın seri üretimine başladı.
• 1890 - Meksika'daki kırsal yaşamı dile getiren macera romanlarıyla ünlü yazar, B. Traven doğdu. Kimliğini açıklamayı reddeden ve gerçek adı asla öğrenilemeyen Traven'in kimliği hakkında kesin olarak bilinen tek şey, romanlarının çoğunun Almanca olarak yazıldığı ve ilk baskılarının Almanya'da yapıldığıydı.
• 1912 - İtalyan Ordusu, hava balonlarını askeri amaçlarla kullanan ilk ordu oldu. İtalyanlar bu hava taşıtlarını, Türk savunma hatlarının gerisine keşif yapmak amacıyla gönderdiler.
• 1917 - Woodrow Wilson, ABD Başkanlığı görevine ikinci kez getirildi.
• 1918 - Bolşevikler, Rusya'nın başkentini Petrograd'tan Moskova'ya taşıdılar.
• 1920 - Türkiye Yeşilay Cemiyeti kuruldu.
• 1923 - Şile’de Rum Değirmenlik Mahallesi’nde çıkan yangında, çoğu terk edilmiş yaklaşık 550 Rum, 200 Müslüman hanesi, 100 dükkân, 1 cami, 2 kilise ve bazı resmi binalar yandı. Toplam 1500 kişi yangın dolayısıyla evsiz kaldı.
• 1924 - İstanbul'da Maarif Müdürlüğü, Tevhid-i Tedrisat Kanunu gereğince medreselere el koydu.
• 1924 - Şevket Vërlaci, Arnavutluk Başbakanı oldu.
• 1931 - Daniel Salamanca Urey, Bolivya Devlet Başkanlığı görevine getirildi.
• 1933 - Almanya'da 5 Mart'ta yapılan genel seçimlerde, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi, % 43.9 oy alarak çoğunluk sağladı ve kesin olarak iktidara geldi.
• 1933 - Büyük Buhran: ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt, bütün bankaları kapattı ve finansal işlemleri durdurdu.
• 1942 - Okul bahçelerine patates, yerelması ve fasulye gibi sebzeler dikilmeye başlandı.
• 1946 - II. Dünya Savaşı'nda ortaya çıkan ve Sovyetler Birliği ile Doğu Avrupa ülkelerini simgeleyen Demirperde kavramı; ilk kez İngiltere Başbakanı Winston Churchill'in bir konuşmasında kullanıldı.
• 1950 - Eskişehir'de sel felaketi: 50 bin kişi açıkta kaldı, 2500 ev yıkıldı ve 6 kişi boğuldu. Felaketzedelere Marshall Planı'ndan yardım geldi.
• 1951 - Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'nden ayrılan Muhsin Ertuğrul, özel bir tiyatro kurmaya karar verdiğini açıkladı. İstanbul Beyoğlu'nda, Atlas Sineması'nın üst katında yer alması planlanan yeni tiyatronun adı "Küçük Sahne" olacak.
• 1952 - 74 Ticani'nin duruşmasına Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde başlandı. Tarikat Şeyhi Kemal Pilavoğlu, 1954 yılında mahkûm olduktan sonra Ticaniliği bıraktığını söyledi.
• 1953 - 1929'dan beri SSCB liderliğini elinde tutan Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreteri Josef Stalin öldü; bir gün sonra yerine Malenkov geçti. Asıl adı Yosif Vissariyonoviç Çugaşvili olan Stalin, Pravda'daki yazılarında ve Parti içinde, Rusça "çelik adam" anlamına gelen "Stalin" mahlasını kullanmaya başladı. Lakabı ise, Gürcü dilinde "Çivi" anlamına gelen "Koba"dır.
• 1956 - ABD'de Yüksek Mahkeme, diğer mahkemelerin okullardaki ırk ayrımcılığını yasaklamasını onayladı.
• 1966 - İngiliz Hava Yolları'na (British Airways) ait Boeing 707 tipi bir yolcu uçağı, Fuji dağına düştü: 124 kişi öldü.
• 1969 - Ant dergisi'nde yayımlanan "İşgal Toprağı, Kurt Köpeği" başlıklı yazısından ötürü yargılanan Yaşar Kemal beraat etti.
• 1969 - Balıkesir'de Akbaşlak Köyü Muhtarı, "aminli düğün tüzüğü" hazırladı ve mevlit okutmayan damatlara ceza kesileceğini açıkladı.
• 1971 - İstanbul'da Akbank'ın Selamiçeşme Şubesi silahlı 5 kişi tarafından soyuldu, soygun sanıklarından olduğu ileri sürülen Salman Kaya, Bebek'te yakalandı.
• 1971 - Kırıkhan'da Türkiye İşçi Partililere (TİP) saldırıldı; 3 kişi öldü, 23 kişi de yaralandı. İlçede sokağa çıkma yasağı başlatıldı.
• 1971 - Ankara'da Amerikalı 4 asker, THKO örgütü mensuplarınca kaçırıldı. Bir duyum üzerine Polisin üniversiteye düzenlediği baskında çatışma çıktı; Erdal Şener adlı öğrenci öldü, yaralananlar da oldu. Kaçırılan askerler 8 Mart'ta serbest bırakıldı.
• 1972 - Ağustos 1971'de Sultanahmet'te esrar satarken yakalanan ve 6 yıl hapse mahkûm edilen 14 yaşındaki İngiliz çocuk, Türkiye ile İngiltere arasında sorun oldu. İngiliz basını, "Gaddar Türkler" diye manşetler attı. Bunun üzerine Başbakan Nihat Erim, programında olmasına rağmen, ABD'ye giderken Londra'ya uğramadı.
• 1974 - Yom Kippur Savaşı: İsrail askerleri Süveyş Kanalı'nın batı yakasından çekildiler.
• 1978 - İstanbul İstinye'de yapılan 23. Balkan Kros Şampiyonası'nda; Mehmet Yurdadön 12 bin metre, Sadık Salman 8 bin metre yarışmasında birinci oldular.
• 1979 - Uzay sondası Voyager 1, Jüpiter'in 172000 mil yakınından geçti.
• 1981 - İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi, yasa dışı örgüt kurmak ve komünizm propagandası yapmak suçundan, 7 TİP yöneticisini tutukladı.
• 1984 - İstanbul Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi, Papa'ya suikast düzenlemek suçundan Mehmet Ali Ağca hakkında açılan davada görevsizlik kararı verdi.
• 1986 - Yüce Divan tarafından iki yıl hapse mahkûm edilen, eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar'ın milletvekilliği, TBMM Genel Kurulu'nda düşürüldü.
• 1991 - Irak, Körfez Savaşı esirlerini serbest bıraktı.
• 1993 - Savaş uçaklarının bombaladığı Muş'un Kızılsu Vadisi'ndeki kamptan kaçmak isteyen 60 PKK militanı, patlamaların şiddetiyle kopan çığın altında kalarak öldü.
• 1999 - Çankırı Valisi Ayhan Çevik, bombalı saldırıda ağır yaralandı; koruma polisi ve iki lise öğrencisinin de öldüğü saldırıyı, yasa dışı TİKKO örgütü üstlendi.
• 2000 - İnternet aracılığıyla uluslararası ün yapan Mahir Çağrı, Forbes Dergisi'nin en ünlü 100 kişisi arasına girdi.
• 2001 - Mekke'de Hac'da çıkan izdihamda, 35 hacı adayı öldü.
• 2007 - Türkiye'de Vatanseverler Partisi, İçişleri Bakanlığı'na kuruluş dilekçesi vererek resmen kuruldu.

Doğumlar

• 1133 - II. Henry, İngiltere Kralı (ö. 1189)
• 1324 - II. David, İskoçya Kralı (ö. 1371)
• 1512 - Gerardus Mercator, Flaman kartograf (ö. 1594)
• 1563 - John Coke, İngiliz politikacı (ö. 1644)
• 1574 - William Oughtred, İngiliz matematikçi (ö. 1660)
• 1658 - Antoine de la Mothe Cadillac, Fransız kâşif (ö. 1730)
• 1685 - Georg Friedrich Händel, Alman besteci (ö.1759)
• 1693 - Johann Jakob Wettstein, İsviçreli teolog (ö. 1754)
• 1696 - Giovanni Battista Tiepolo, İtalyan ressam (ö. 1770)
• 1703 - Vasili Trediakovski, Rus şair (ö. 1769)
• 1748 - Jonas Carlsson Dryander, İsveçli botanikçi (ö. 1810)
• 1748 - William Shield, İngiliz müzisyen (ö. 1829)
• 1794 - Jacques Babinet, Fransız fizikçi (ö. 1872)
• 1814 - Wilhelm von Giesebrecht, Alman tarihçi (ö. 1889)
• 1815 - John Wentworth, Amerikalı politikacı (ö. 1888)
• 1815 - Mehmed Emin Âli Paşa, Osmanlı devlet adamı (ö. 1871)
• 1817 - Austen Henry Layard, İngiliz arkeolog (ö. 1894)
• 1853 - Howard Pyle, Amerikalı yazar ve çizer (ö. 1911)
• 1869 - Michael von Faulhaber, Alman kardinal ve başpiskopos (ö. 1952)
• 1870 - Frank Norris, Amerikalı yazar (ö. 1902)
• 1871 - Rosa Luxemburg, Polonyalı sosyalist devrimci (ö. 1919)
• 1873 - Olav Bjaaland, Norveçli kâşif (ö. 1961)
• 1874 - Henry Travers, İngiliz oyuncu (ö. 1965)
• 1879 - William Beveridge, İngiliz ekonomist (ö. 1963)
• 1886 - Dong Biwu, Çinli politikacı (ö. 1975)
• 1887 - Heitor Villa-Lobos, Brezilyalı besteci (ö. 1959)
• 1890 - B. Traven, Meksika'daki kırsal yaşamı dile getiren macera romanlarıyla ünlü yazar
• 1897 - Set Persson, İsveçli politikacı (ö. 1960)
• 1898 - Misao Ōkawa, Japon kadın (2013 yılından ölümüne kadar "Yaşayan En Yaşlı Kişi" unvanı sahibi) (ö. 2015)
• 1898 - Zhou Enlai, Çinli politikacı ve Başbakan (ö. 1976)
• 1901 - Louis Kahn, Amerikalı mimar (ö. 1974)
• 1902 - Edita Morris, İsveçli-Amerikalı yazar (ö. 1988)
• 1904 - Karl Rahner, Alman teolog (ö. 1984)
• 1905 - László Benedek, Macaristan doğumlu Amerikalı sinema yönetmeni (ö. 1992)
• 1908 - Irving Fiske, Amerikalı oyun yazarı (ö. 1990)
• 1908 - Rex Harrison, İngiliz oyuncu (ö. 1990)
• 1915 - Laurent Schwartz, Fransız matematikçi (ö. 2002)
• 1915 - Mehmet Kaplan, Türk edebiyatçı ve akademisyen (ö. 1986)
• 1918 - James Tobin, Amerikalı ekonomist ve Nobel Ödülü sahibi (ö. 2002)
• 1920 - José Aboulker, Cezayirli anti-Nazi direnişçi (ö. 2009)
• 1920 - Virginia Christine, Amerikalı oyuncu (ö. 1996)
• 1921 - Elmer Valo, Slovak-Amerikalı beyzbolcu (ö. 1998)
• 1922 - Pier Paolo Pasolini, İtalyan yazar ve film yönetmeni (ö. 1975)
• 1923 - Laurence Tisch, Amerikalı yatırımcı (ö. 2003)
• 1927 - Jack Cassidy, Amerikalı oyuncu (ö. 1976)
• 1933 - Hayati Hamzaoğlu, Türk sinema oyuncusu (ö. 2000)
• 1933 - İsmail Ogan, Türk güreşçi
• 1934 - Daniel Kahneman, İsrailli ekonomist ve Nobel Ödülü sahibi
• 1934 - Halit Refiğ, Türk yönetmen (ö. 2009)
• 1934 - James Sikking, Amerikalı oyuncu
• 1936 - Canaan Banana, Zimbabveli politikacı ve Devlet Başkanı (ö. 2003)
• 1936 - Dean Stockwell, Amerikalı oyuncu
• 1937 - Olusegun Obasanjo, Nijeryalı politikacı ve Devlet Başkanı
• 1938 - Fred Williamson, Amerikalı Amerikan futbolcusu ve oyuncu
• 1939 - Peter Woodcock, Kanadalı seri katil (ö. 2010)
• 1939 - Pierre Wynants, Belçikalı aşçı
• 1939 - Samantha Eggar, İngiliz oyuncu
• 1940 - Sepp Piontek, Alman futbol oyuncusu ve teknik direktör
• 1942 - Ahmet Arpad, Türk gazeteci yazar ve çevirmen
• 1942 - Felipe González Márquez, İspanyol politikacı ve Başbakan
• 1943 - Vedat Demircioğlu, Türk devrimci (İTÜ öğrencisi ve Türkiye'de 68 Kuşağının ölen ilk ismi) (ö. 1968)
• 1945 - Meral Çetinkaya, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı
• 1949 - Bernard Arnault, Fransız iş adamı
• 1951 - Yusuf Ziya Özcan, Türk akademisyen ve diplomat
• 1959 - Hüseyin Çelik, Türk siyasetçi, akademisyen ve yazar
• 1960 - Mehmet Metiner, Türk siyasetçi
• 1964 - Hakan Gerçek, Türk tiyatro, sinema ve TV dizileri oyuncusu
• 1968 - Müfit Can Saçıntı, Türk yönetmen, oyuncu ve senarist
• 1970 - Emre Kınay, Türk oyuncu
• 1970 - John Frusciante, Amerikalı müzisyen ve Red Hot Chili Peppers üyesi
• 1973 - Nelly Arcan, Kanadalı romancı (intihar) (ö. 2009)
• 1973 - Nicole Pratt, Avustralyalı tenisçi
• 1974 - Eva Mendes, Amerikalı oyuncu
• 1974 - Matt Lucas, İngiliz komedyen
• 1975 - Jolene Blalock, Amerikalı oyuncu
• 1977 - Taismary Agüero, Küba asıllı İtalyan voleybolcu
• 1979 - Çiğdem Aysu, Türk aktris
• 1984 - Aarthi Agarwal, Amerikalı aktris (ö. 2015)
• 1986 - Adem Kılıççı, Türk boksör
• 1986 - Julie Henderson, Amerikalı model
• 1988 - İsmail Keleş, Türk atıcı
• 1989 - Sterling Knight, Amerikalı aktör ve şarkıcı
• 1990 - İlham Tanui Özbilen, Türk atlet
• 1996 - Franco Acosta, Uruguaylı futbolcu
• 1998 - Merih Demiral, Türk futbolcu

Ölümler

• 1534 - Antonio da Correggio, İtalyan ressam (d. 1489)
• 1539 - Nuno da Cunha, Portekizli politikacı ve Hindistan Valisi (d. 1487)
• 1611 - Shimazu Yoshihisa, Japon samuray (d. 1533)
• 1622 - I. Ranuccio Farnese, İtalyan soylusu ve Parma dükü (d. 1569)
• 1695 - Henry Wharton, İngiliz yazar (d. 1664)
• 1726 - Evelyn Pierrepont, İngiliz politikacı (d. 1655)
• 1778 - Thomas Arne, İngiliz besteci (d. 1710)
• 1815 - Franz Anton Mesmer, Alman hekim (d. 1734)
• 1827 - Alessandro Volta, İtalyan fizikçi (d. 1745)
• 1827 - Pierre-Simon Laplace, Fransız matematikçi (d. 1749)
• 1849 - David Scott, İskoç ressam (d. 1806)
• 1876 - Marie d'Agoult, Alman yazar (d. 1805)
• 1893 - Hippolyte Taine, Fransız tarihçi (d. 1828
• 1894 - Austen Henry Layard, İngiliz arkeolog (d. 1817)
• 1895 - Henry Rawlinson, İngiliz asker (d. 1810)
• 1895 - Nikolai Leskov, Rus yazar (d. 1831)
• 1903 - George Francis Robert Henderson, İngiliz asker (d. 1854)
• 1914 - Georgiy Sedov, Ukraynalı-Sovyet kâşif (d. 1877)
• 1925 - Johan Jensen, Danimarkalı matematikçi (d. 1859)
• 1927 - Franz Mertens, Alman matematikçi (d. 1840)
• 1933 - Cavit Erdel, Türk asker ve siyasetçi (d. 1884)
• 1934 - Reşit Galip, Türk politikacı (d. 1893)
• 1940 - Cai Yuanpei, Çinli eğitimci (d. 1868)
• 1941 - Mehmet Rifat Börekçi, Türk din adamı ve Türkiye'nin ilk Diyanet İşleri Başkanı (d. 1860)
• 1944 - Max Jacob, Fransız şair ve yazar (d. 1876)
• 1945 - Lena Baker, Amerikalı katil (d. 1901)
• 1947 - Alfredo Casella, İtalyan besteci (d. 1883)
• 1953 - Herman J. Mankiewicz, Amerikalı senarist (d. 1897)
• 1953 - Josef Stalin, Gürcü-Sovyet politikacı ve Devlet Başkanı (d. 1879)
• 1953 - Sergey Sergeviç Prokofyev, Rus besteci (d. 1891)
• 1963 - Patsy Cline, Amerikalı şarkıcı (d. 1932)
• 1965 - Chen Cheng, Çinli politikacı (d. 1897)
• 1965 - Pepper Martin, Amerikalı beyzbolcu (d. 1904)
• 1966 - Anna Akhmatova, Rus şair (d. 1889)
• 1974 - Sol Hurok, Rus-Amerikalı emprezaryo (d. 1888)
• 1977 - Tom Pryce, İngiliz Formula 1 sürücüsü (d. 1949)
• 1980 - Jay Silverheels, Kanadalı oyuncu (d. 1912)
• 1980 - Winifred Wagner, Alman opera yapımcısı (d. 1897)
• 1981 - Yip Harburg, Amerikalı şarkı sözü yazarı (d. 1896)
• 1982 - John Belushi, Amerikalı oyuncu (d. 1949)
• 1983 - Mustafa Uykusuz (Mim Uykusuz), Türk karikatürist (d. 1922)
• 1984 - Tito Gobbi, İtalyan bariton (d. 1915)
• 1984 - William Powell, Amerikalı oyuncu (d. 1892)
• 1988 - Alberto Olmedo, Arjantinli komedyen (d. 1933)
• 1990 - Edmund Conen, Alman futbolcu (d. 1914)
• 1991 - Kazım Taşkent, Türk siyasetçi, bürokrat ve Yapı ve Kredi Bankası'nın kurucusu (d. 1895)
• 1995 - Vivian Stanshall, İngiliz müzisyen, oyuncu ve yazar (Bonzo Dog Band üyesi) (d. 1943)
• 1996 - Whit Bissell, Amerikalı oyuncu (d. 1909)
• 1997 - Samm Sinclair Baker, Amerikalı yazar (d. 1909)
• 1999 - Richard Kiley, Amerikalı oyuncu (d. 1922)
• 2000 - İzzet Baysal, Türk mimar ve sanayici (d. 1907)
• 2000 - Lolo Ferrari, Fransız oyuncu (d. 1962)
• 2001 - Necmi Rıza Ayça, Türk karikatürist (d. 1914)
• 2004 - Walt Gorney, Amerikalı oyuncu (d. 1912)
• 2006 - Richard Kuklinski, Amerikalı seri katil (d. 1935)
• 2010 - Peter Woodcock, Kanadalı seri katil (d. 1939)
• 2010 - Richard Stapley, İngiliz aktör ve yazar (d. 1923)
• 2013 - Hugo Chávez, Venezuela Devlet Başkanı (d. 1954)
• 2016 - Mithat Danışan, Türk bas gitarist (d. 1949)