20 Mayıs

[seyyid]

Olaylar
siteadi.com - 20 Mayıs

• 325 - Roma İmparatoru II. Konstantin, ilk Ekümenik Konsil'in İznik'te düzenlenmesini sağladı.
• 1481 - II. Beyazıt, Osmanlı Padişahı oldu.
• 1622 - Osmanlı İmparatorluğu'nda isyancılar, ordu ve yönetimde yenilik taraftarı olan Padişah II. Osman'ı tahttan indirip öldürdü. Öldürülen ilk padişah olan Genç Osman'ın yerine, I. Mustafa ikinci kez tahta çıkarıldı.
• 1795 - Fransa'da kadın kulüpleri kurulması yasaklandı.
• 1861 - Amerikan İç Savaşı: Kentucky eyaleti iç savaşta tarafsız olduğunu ilan etti. Bu tarafsızlığı 3 Eylül'de Güney Orduları eyalete girince sona erecektir ve Kentucky, Kuzey'e katılacaktır.
• 1873 - ABD'de Levi Strauss ve Jacob Davis, bakır perçinlerin kullanıldığı ilk blue jean'in patentini aldılar.
• 1878 - II. Abdülhamit'i devirmek ve Çırağan Sarayı'nda tutulan V. Murat'ı tahta çıkarmak amacıyla, Çırağan Baskını'nı düzenleyen gazeteci Ali Suavi öldürüldü.
• 1883 - Endonezya'daki Krakatoa yanardağı faaliyete geçti. Volkanın son ve en büyük püskürmesi 26 Ağustos'ta gerçekleşecektir.
• 1891 - Sinema tarihi: Thomas Edison'un "kinetoscope" adlı film gösterme cihazının bir prototipinin tanıtımı yapıldı.
• 1896 - Paris Operası'nın (Palais Garnier) 6 ton ağırlığındaki avizesi, seyirci kalabalığının üzerinde düştü ve bir kişi öldü. Yazar Gaston Leroux, gotik romanı Operadaki Hayalet'i 1909 yılında bu olaydan esinlenerek yazdı.
• 1902 - Küba, ABD'den bağımsızlığını kazandı, Tomás Estrada Palma ülkenin ilk Başkanı oldu.
• 1919 - İngiliz Muhipleri Cemiyeti kuruldu.
• 1920 - İlk hemşire okulu, Amiral Bristol Hemşire Mektebi hizmete girdi.
• 1928 - Türkiye'de uluslararası rakamlar kabul edildi.
• 1928 - Afganistan Kralı Emanullah Han ve Kraliçe Süreyya Türkiye'ye geldi. Bu ziyaret, bir hükümdarın ilk resmî Türkiye ziyaretiydi ve benzeri görülmeyen törenlerle karşılama yapıldı.
• 1932 - Amelia Earhart, Atlantik Okyanusu'nu uçakla tek başına ve hiç durmadan geçeceği yolculuğuna Newfoundland'dan başladı. Ertesi gün İrlanda'ya iniş yaptığında bunu başaran ilk kadın pilot unvanını almış oldu.
• 1932 - Avusturya Şansölyeliği'ne Hıristiyan Sosyalist lider Engelbert Dollfuß seçildi.
• 1933 - Türk Hava Yolları kuruldu.
• 1941 - II. Dünya Savaşı: Alman paraşütçüleri Girit adasını işgal etti.
• 1946 - Türkiye, UNESCO Antlaşması'nı onayladı.
• 1948 - Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Grubu, Millî Eğitim Bakanlığı denetiminde imam hatip kursları açılmasına karar verdi.
• 1953 - Amerikalı Jacqueline Cochran, North American F-86 Sabre ile uçarak dünyada süpersonik hızla uçan ilk kadın oldu.
• 1955 - Akis dergisi Yazı İşleri Müdürü Cüneyt Arcayürek tutuklandı.
• 1955 - Karadeniz Teknik Üniversitesi, 6594 sayılı kanunla Trabzon'da kuruldu. KTÜ, Türkiye'nin İstanbul ve Ankara illeri dışında kurulan ilk üniversitesidir.
• 1956 - ABD, uçaktan atılarak yapılan ilk hidrojen bombası denemesini, Pasifik Okyanusu'nda bulunan Bikini Atolü'ünde yaptı.
• 1963 - 20 Mayıs 1963 ayaklanması: Bazı ordu birlikleri, Ankara'da Talat Aydemir'in yönetiminde yeniden ayaklandı. Olayların ardından üç büyük ilde sıkıyönetim ilan edildi.
• 1964 - İstanbul Teknik Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi dışında, üniversite ve yüksek okullara girişte merkezi sınav sistemi getirildi.
• 1971 - Anayasa Mahkemesi, Millî Nizam Partisi'nin kapatılmasına karar verdi.
• 1971 - Kısa adı TÜSİAD olan Türk Sanayicileri ve İş Adamları Derneği kuruldu.
• 1974 - THKP-C davasından yargılanan ve iki yıldır tutuklu olan sinema sanatçısı Yılmaz Güney genel aftan yararlanarak tahliye oldu.
• 1980 - Québec'te yapılan halk oylamasında halkın %60'ı, eyaletin Kanada'dan ayrılması ve bağımsız kalması yönünde Meclis'e verilen teklifi reddetti.
• 1983 - AIDS'e yol açan HIV virüsünün keşfedilmesiyle ilgili ilk makaleler, Science dergisinde Luc Montagnier ve Robert Gallo tarafından ayrı ayrı yayımlandı.
• 1983 - Anavatan Partisi (ANAP), Turgut Özal başkanlığında kuruldu.
• 1983 - Büyük Türkiye Partisi (BTP), emekli Orgeneral Ali Fethi Esener başkanlığında kuruldu.
• 1983 - Halkçı Parti, Necdet Calp başkanlığında, sosyal demokratlar tarafından kuruldu.
• 1990 - Millî Savunma Bakanı Safa Giray, Türk Hava Kuvvetleri'nden, 17'si subay, 97'si astsubay olmak üzere, 114 kişinin irticai örgütlerle ilişkileri olduğu için ordudan atıldığını açıkladı.
• 1990 - Romanya'da, Ion Iliescu Cumhurbaşkanı seçildi.
• 2000 - Trabzon'un Beşikdüzü ilçesinde geleneksel Mayıs şenlikleri dolayısıyla denize açılan iki teknenin alabora olması sonucu 38 kişi boğuldu, 15 kişi de yaralandı.
• 2003 - Yazar Orhan Pamuk, “Benim Adım Kırmızı” adlı romanıyla dünyanın en büyük edebiyat ödüllerinden biri olan Uluslararası IMPAC Dublin Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü.
• 2013 - The Doors grubunun klavyecisi ve kurucusu Ray Manzarek, safra kanalı kanseri nedeniyle hayatını kaybetti.

Doğumlar

• 1664 - Andreas Schlüter, Alman mimar ve heykeltıraş (ö. 1714)
• 1799 - Honore de Balzac, Fransız romancı (ö. 1850)
• 1806 - John Stuart Mill, İngiliz düşünür, filozof ve politik ekonomist (ö. 1873)
• 1822 - Frédéric Passy, Fransız ekonomist ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1912)
• 1851 - Emile Berliner, Alman asıllı Amerikalı mucit (ö. 1929)
• 1860 - Eduard Buchner, Alman kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 1917)
• 1882 - Sigrid Undset, Norveçli romancı ve 1928 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1949)
• 1883 - I. Faysal, Irak Kralı (ö. 1933)
• 1886 - Ali Sami Yen, Türk spor adamı (ö. 1951)
• 1887 - Sermet Muhtar Alus, Türk gazeteci ve yazar (ö. 1952)
• 1901 - Max Euwe, Hollandalı Dünya satranç şampiyonu (ö. 1981)
• 1908 - James Stewart, Amerikalı aktör (ö. 1997)
• 1915 - Moşe Dayan, İsrailli general ve siyasetçi (ö. 1981)
• 1921 - Wolfgang Borchert, Alman yazar (ö. 1947)
• 1924 - Cavid Erginsoy, Türk fizikçi ve bilim adamı (ö. 1967)
• 1938 - Sabih Kanadoğlu, Türk hukukçu
• 1943 - Albano Carrisi, İtalyan şarkıcı, söz yazarı ve oyuncu
• 1944 - Joe Cocker, İngiliz rock ve blues sanatçısı (ö. 2014)
• 1946 - Cher, Amerikalı şarkıcı
• 1961 - Tilbe Saran, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu ve seslendirme sanatçısı
• 1966 - Mirkelam, Türk şarkıcı
• 1972 - Erkan Aydoğan Oflu, Türk oyuncu (ö. 2011)
• 1979 - Aysun Kayacı, Türk model ve oyuncu
• 1980 - Juliana Pasha, Arnavut şarkıcı
• 1981 - Iker Casillas, İspanyol futbolcu
• 1982 - Petr Čech, Çek futbolcu
• 1983 - Oscar Cardozo, Paraguaylı futbolcu
• 1991 - Emre Çolak, Türk futbolcu
• 1992 - Enes Kanter, Türk basketbolcu

Ölümler

• 1506 - Kristof Kolomb, Cenovalı denizci ve kaşif (d. 1451)
• 1622 - II. Osman, Osmanlı'nın 16. Padişahı (d. 1604)
• 1834 - Marquis de Lafayette, Fransız aristokrat (Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda İngiliz sömürgeciliğine karşı Amerikalıların yanında savaşan) (d. 1757)
• 1878 - Ali Suavi "Sarıklı İhtilalci", Türk gazeteci ve yazar (d. 1839)
• 1896 - Clara Schumann, Alman piyanist ve besteci (d. 1819)
• 1958 - Varvara Stepanova, Rus ressam ve desinatör (d. 1894)
• 2000 - Jean Pierre Rampal, Fransız flüt virtüözü (d. 1922)
• 2000 - Malik Sealy, Amerikalı basketbolcu (d. 1970)
• 2002 - Stephen Jay Gould, Amerikalı paleontolog (d. 1941)
• 2012 - Eugene Polley, Amerikalı bilim insanı ve mucit (d. 1915)
• 2013 - Ray Manzarek, Amerikalı müzisyen (d. 1939)

Tatiller ve Özel Günler

• Dünya Metroloji Günü