Yeni yapilan arastirmalar greyfurt suyunun bazi ilaclarin etkilerini artirdigi ve o nedenle olumle sonuclanabilecek zararli yan etkiler ortaya cikardigini gosterdi. Bu nedenle ilac kullanan kisilerin greyfurt suyu icmemeleri onerilmektedir.
siteadi.com - Ilac Kullaniyorsaniz Greyfurt Suyu Icmeyiniz
Greyfurt Suyu Ilaclarin Etkisini Nasil artiriyor?
Ilaclar bagirsaklarda ve karacigerde bulunan CYP450 enzimiyle parcalanarak vucudumuzdan atilmaktadirlar. Bu enzimin ince bagirsaklarda bulunan P-450 3A4 isimli bir turu greyfurt suyu icince yok olmakta ve bu nedenle de ilacin parcalanmasi geciktiginden kanda birikmekte ve sonucta ilac zehirlenmesine neden olabilmektedir.

Greyfurt Suyundaki Hangi Maddeler Bu etkiyi Yapiyor?
Greyfurt suyunda bulunan narinjin ve psoralen maddelerinin bagirsaklarda bulunan ve ilaclari parcalayan P-450 3A4 isimli enzimin etkisini yok ettigi ortaya konmustur.

Greyfurt Suyu Icince Ilac Uzerine Etkisi Ne kadar Suruyor?
Yapilan calismalar bir bardak greyfurt suyunun (yaklasIk 250 ml) bu etkiyi gostermeye yettigini, ilacla beraber greyfurt suyu icmenin veya greyfurt suyu ictikten 12 saat sonra bile ilaci almanin bu etkiyi ortadan kaldirmadigini gostermistir. Ornegin kolesterol dusurucu olarak kullanilan lovastatin isimli ilac greyfurt suyu icildikten 12 saat sonra alinsa bile kandaki duzeyleri 2 kat daha fazla olmaktadir. Greyfurt suyunun bu etkisinin kalkmasi icin en azindan 24 saat gecmesi gerektigi ileri surulmustur.

HANGI ILACLARIN ETKILERI GREYFURT SUYU ILE ARTMAKTA VE ZARARLI ETKILER ORTAYA CIKMAKTADIR?

A: TANSIYON ILACLARI
Yapilan arastirmalar hipertansiyon (tansiyon yuksekligi) tedavisinde kullanilan Felodipin (Plendil tablet), verapamil (Isoptin tablet) ve nisoldipin (Syscor tablet) gibi ilaclarin greyfurt suyu icen kisilerin kanlarinda anormal derecede yuksek duzeylere ulastigini gostermistir. Nifedipin (Adalat) ve amlodipin (Vasokard, Norvasc tablet) kullananlarda greyfurt suyunun yan etkisi gorulmemistir. Bu nedenle mevcut verilere gore felodipin, nisoldipin ve verapamil kullanan hastalar greyfurt suyu icmemelidir.

B. PSIKIYATRI , UYKU VE EPILEPSI ILACLARI
Diazepam (Diazem, Diapam, Nervium, Spazmo-Valibrin tablet gibi ilaclar), triazolam, midazolam ve buspiron (Buspon kapsul) kullananlarda greyfurt suyu icilince etki cok artmaktadir. Epilepside kullanilan karbamazepin (Tegretol tablet) eger greyfurt suyu ile birlikte alinirsa etkisi % 40 artmaktadir.
Yine depresyonda kullanilan sertralin (Lustral, Selectra, Seralin, Serdep tablet) iceren ilaclarin etkisi greyfurt suyu ile % 50 artmaktadir.

C. KOLESTEROL DUSURUCU ILACLAR
Statin dedigimiz bu ilaclardan simvastatin (Zocor Lipovas, Zovatin), lovastatin ve atorvastatin (Lipitor, Ator, Tarden) kullanan kisilerde greyfurt suyu icilince kan duzeyleri 2-16 kat artmakta ve zararli olmaktadir. Bu nedenle bu tur kolesterol dusurucu ilac kullananlarin greyfurt suyu icmemeleri gerekir.

D. EMPOTANS TEDAVISINDE KULLANILAN ILACLAR
Empotans tedavisinde kullanilan sildenafil (Viagra, Vigrande, Sildegra tablet) kullanan kisilerde ilacin etkisinin %23 daha fazla oldugu saptanmistir. Bu nedenle bu ilaclari alanlar greyfurt suyu icmemelidir.

E. MIDE-BAGIRSAK HASTALIK ILACI CISAPRIDE
Mide ve bagirsak hareketini artirmak icin kullanilan cisaprid adli ilac greyfurt suyu ile beraber alinirsa etkisi % 50 artmakta ve zararli olmaktadir.

F.ALLERJI, GRIP-SINUZIT TEDAVISINDE KULLANILAN TERFENADIN
Allerjik hastalaiklar, grip ve sinuzit tedavisinde kullanilan antihistaminik terfenadin isimli ilac greyfurt suyu ile beraber alinirsa kalb uzeribde yan etkiler ortaya cikmaktadir.

G. KALP ILACI AMIODARONE
Kalp ritm bozukluklarinda kullanilan amiodarone (Cordarone tablet) isimli ilac kullananlarda greyfurt suyu icilince etkisi azalmaktadir.

OZET VE ONERI
Yukarida belirtildigi uzere yapilan calismalar bazi ilaclarin greyfurt suyu icen kisilerde zararli yan etkilere neden oldugunu gostermistir. Baska ilaclarla yapilan calismalar arttikca bu bilgiler artacaktir. Mevcut veriler ilac kullanan kisilerin greyfurt suyu icmemeleri yonundedir. Isin ilginc diger bir yani ise greyfurt suyunun ilaclarin kan dolasimindaki etkisini artirma ozelligiyle belki ilerde ilacin dozunu azaltarak ve greyfurt suyu veya icindeki etken maddeyi birlikte alarak dozu azaltma ve daha ucuza hastalik tedavi olanaklari saglama olasiliginin ortaya cikmasidir. Ancak bunun icin ileri arastirmalara gerek vardir. Bizim bir hekim olarak simdilik onerimiz ‘’ilac kullaniyorsaniz greyfurt suyu icmeyiniz’’ seklindedir.

Prof. Dr. Metin Ozata
Endokrinoloji, Diabet, Beslenme ve Metabolizma Uzmani
Kaynak : Haber 7